Arabuluculukta Uygulanan Etik İlkeler Nelerdir?
Bazı hukuki sorunların çözümü için arabuluculuk yöntemi kullanılmaya başlanmıştır. Arabuluculuk, müzakerelerde bulunmak, sistematik teknikler kullanarak, uyuşmazlıkların çözülmesi için tarafların bir araya getirilmesini sağlayan yöntemdir.
Arabulucu olarak görev yapan kişinin kanunun vermiş olduğu yetkiye ve etik ilkelere göre uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulmasını sağlamaya çalışmalıdır. Arabuluculuk etik ilkeleri sunulacak hizmetin ve yapılacak işlemlerin aşama ve amaçlarını belirler.
Etik ilkelerinin amacı şunlardır:
- Arabulucuya yol göstermek ve rehberlik etmek,
- Tarafların bilgilendirilmesi ve haklarının korunması,
- Uyuşmazlıkların, barışçıl bir şekilde çözümü ve sunulan hizmete duyulan güveni artırmak,
Arabuluculuk için başvuru yapan ve sisteme kaydını oluşturanlar, belirlenen tüm etik ilkelerini kabul etmiş sayılır, hizmetlerine bu ilkeler doğrultusunda sunar.
İçindekiler
Arabulucuların Etik Sorumlulukları Nelerdir?
Arabuluculuk etik ilkeleri tarafların, uyuşmazlık çözümü için sunulan hizmetlere güven duymalarını sağlar. Her arabulucu, tarafsızlık ilkesine göre hareket eder ve tarafların sorularına kapsayıcı cevaplar vermeye çalışır. Bireysel etik ilkeleri, kurallara bağlı kalınmasını sağlayacaktır.
Arabuluculuk hizmetleri için belirlenen etik sorumluluklar şunlardır:
- Eşitlik kuralı, her iki tarafında eşitliğini gözetme,
- Tarafsızlık,
- Baskı altında kalmadan kendi kararını verme,
- Gizlilik ilkesi,
- Menfaat çatışması ya da ilişkisinin olmaması,
- Mesleki yeterliliğe sahip olma,
- Süreci doğru yönetme,
Bu ilkelerin tamamı, arabulucuların sorumlulukları arasında yer alıyor. Belirlenen her ilke, tarafsız ve eşit bir şekilde yaklaşım ve en iyi çözümün bulunmasını sağlayacaktır.
Etik Değerlerin Arabuluculuk Sürecindeki Rolü Nedir?
Arabuluculuk etik ilkeleri aralarında uyuşmazlık olan tarafların sorunların çözüm bulunacağına güven duymalarını sağlar. Sorun çözümü için oluşturulan arabuluculuk sisteminin en iyi şekilde çalışması ve uyuşmazlıkların mahkeme aşamasına taşınmadan kısa sürede çözüme ulaştırılması, hem taraflar hem de kamu açısından çok önemlidir. Arabuluculuk süreci içerisinde uyulması ve uygulanması gereken etik değerlerin sorun çözümündeki rolü çok büyüktür.
Bu değerler, menfaat ilişkisi oluşmadan ve eşitlik gözetilerek, her iki tarafın haklarının korunmasını, her iki tarafından mağdur olmadan istedikleri çözümü bulmalarını sağlayacaktır. Sorunlara tek taraflı yaklaşmak her zaman bir tarafın hak kaybına neden olabilecektir.
Bunun için arabuluculuk sisteminde tüm etik değerlerin eksiksiz ve yerinde kullanılması önemlidir. Arabulucu, tarafların baskı ve taleplerinden etkilenmeden özgür iradesi ile kendi kararını verebilmelidir. Etik değerler bunu sağlıyor ve uyuşmazlıkların eşitlik ilkesinde çözülmesine katkı sunuyor.
Arabulucuların Bağımsızlık Ve Tarafsızlık İlkeleri
Arabuluculuk sistemine göre taraflar, arabulucu seçimi yapabiliyor. Arabuluculuk etik ilkeleri arasında bağımsızlık ve tarafsızlık ilkeleri de yer alıyor. Bu ilkelere göre arabulucu herhangi bir taraf tutmamalı ve taraflara önyargılı olmamalıdır. İyi bir arabulucu, etik ilkelere bağlı kalarak, taraflara eşit ve tarafsız yaklaşım gösterir.
Önyargılı ya da taraf olmak, arabulucunun bağımsız olmasını etkileyecektir. Uyuşmazlık çözümü için taraflar bir araya getirildiğinde, tarafların kişiliklerine, inanç değerlerine, yaşam tarzına bakarak önyargılı olmamalıdır. Çözüm bulmaya çalışılırken tüm süreç boyunca, tarafsızlık şüphesi uyandıracak davranışlardan kaçınılmalı ve tarafların etkisi altında kalınmamalıdır.
Tarafsızlığı ve bağımsızlığı tehlikeye düşürecek hareketlerden kaçınmalı, taraflardan herhangi bir hediye türü bir şey almamalıdır. Tarafsız olunamayacağı durumlarda arabuluculuk görevinden çekilmelidir.
Gizlilik İlkesinin Arabuluculukta Önemi Nedir?
Arabuluculuk etik ilkeleri mesleki kurallara göre taraflara ait tüm bilgilerin gizli tutulmasını sağlar. Taraflar, uyuşmazlık çözümü için arabulucuya çeşitli bilgi ve belge sunarlar. Arabuluculukta gizlilik önemlidir ve tarafların sunduğu tüm bilgi ve belgelerin gizli tutulması gerekir.
Arabulucular, gizlilik ilkesine uymakla mükelleftir. Sunulan belgelerin gizliliğini sağlarken, arabuluculuk sürecinde, taraflarla ilgili üçüncü kişilere herhangi bir bilgi vermemelidir.
Sorun çözümleri için taraflar ve arabulucu bir araya gelir, görüşme anında yapılan tüm konuşmalar, verilen belgeler, hem arabulucu hem da taraflar tarafından gizli tutuluyor. Tarafların bilgisi ve rızası olmadan hiçbir bilgi diğer taraflara aktarılmamalıdır.
Arabuluculukta Sır Saklama Yükümlülükleri
Arabuluculuk etik ilkeleri gizlilik kurallarının en iyi şekilde uygulanması gerektiğini gösterir. Arabulucu, her iki tarafla görüşmeler yaparak, taraflara ait bazı sırlara sahip olabiliyor. Hem arabulucunun hem de tarafların sır saklama yükümlülükleri vardır.
Uyuşmazlık çözümü için bir araya gelen taraflara, arabulucu tüm etik ilkelerini hatırladır ve her kesin sır saklama yükümlülüğünün olduğunu belirtir. Taraflarla tek tek görüşme yapan arabulucu, bir tarafa ait gizli bilgileri, diğer tarafla ya da üçüncü kişilerle hiçbir şekilde paylaşamaz. Bu ilkeyi ihlal eden arabulucu, tarafsızlığını kaybedebilecektir.
Arabulucuların İletişim Ve İfade Özgürlüğü
Her insanın iletişim ve ifade özgürlüğü vardır. Arabuluculuk etik ilkeleri çözümlerin, tarafsız ve eşit bir şeklide çözülmesini sağlar. Arabulucular, tarafların taleplerine göre araştırmalar yapmak zorunda kalabiliyor.
Yapılacak araştırmalar için her türlü iletişimi kurar ve edindiği bilgilerle çözüm için ifadelerini tarafsız ve özgür bir şekilde iletir. Eşitlik ilkesi gözetilerek çözümlerin bulunabilmesi için ifade özgürlüğünün kullanılması önemlidir.
Arabuluculuk Sürecinde Çıkar Çatışması Nasıl Çözülür?
Arabuluculuk etik ilkeleri doğrultusunda aranan çözümlerde menfaat ilişkisi ve çatışması olmamasına dikkat edilir. Arabuluculuk sürecinde taraflardan herhangi birisi ile arabulucu arasında çıkar çatışması olduğu zaman en iyi çözüm, arabulucunun çekilmesi ve konuya tarafsız bir arabulucunun bakmasıdır. Oluşacak olan çıkar çatışması, arabulucunun tarafsızlığına gölge düşürecek ve sürecin olumsuz etkilenmesine neden olacaktır.
Taraflarla çıkar çatışması olduğu zaman arabuluculuk süreci hangi aşamada olursa olsun arabuluculuktan çekilmeyi gerektirir. Taraflardan birisi, karşı taraf ile arabulucu arasında menfaat ilişkisi olduğunu hissettiği anda arabulucu değiştirme talebinde bulunabilir. Menfaat ilişkisi ve çıkar çatışması oluşan bir ortamda, uyuşmazlıklara tarafsız bir çözüm bulmak mümkün olmayacaktır.
Arabuluculukta Adalet Ve Eşitlik İlkeleri
Arabuluculuk Etik İlkeleri hem arabulucunun hem de tarafların uyması gereken kuralları belirler. Arabulucuda olması gereken özellikleri işaret eder ve bu özelliklerle hizmetin sunulmasını sağlar. Arabulucu, tüm süreç boyunca, taraflara eşit ve adaletli davranmalıdır. Adalet ve eşitlik ilkesi, taraflara karşı adil olmayı sağlar.
Uyuşmazlık çözümü için başvuruda bulunan taraflar, tüm süreç boyunca her konuda eşit haklara sahiptir. Adalet ve eşitlik ilkesi, tarafların hak kaybı yaşamadan sorunlarına en kısa sürede, en iyi çözümü bulmalarını sağlayacaktır. Arabulucu, hiçbir zaman eşitlik ilkesinden şaşmamalı ve eşitliği gözeterek çözüm önerilerini sunmalıdır.
Arabuluculuk Etik Kuralları Ne Zaman Yürürlüğe Girdi?
Arabuluculuk etik ilkeleri Adalet Bakanlığı, Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır. Uyuşmazlık çözümleri için farklı çalışmalar yapılıyor ve Hukuk uyuşmazlıkları arabuluculuk kanunu 07.06.2012 tarihinde Resmi Gazetede yayınlandıktan sonra yürürlüğü girmiştir. Yapılan yasal düzenlemelerle, arabuluculuk hizmet kapsamı genişletilmiştir.
Dava şartı arabuluculuk hizmetleri ise 01.01.2018 tarihinden sonra uygulanmaya başlandı. Arabuluculukta uyulması gereken etik kuraları, Adalet Bakanlığı, Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü tarafından belirleniyor ve yasal düzenlemeler yapıldıktan sonra resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giriyor.
Arabuluculukta Arabulucunun Görevi Kendisine Yapılacak Bildirimden İtibaren Ne Kadar Sürer?
Arabuluculuk süresinde, arabulucunun görevi, dava açılmadan önce yapılan başvuru ile başlar. Arabulucu taraflar ile ilk toplantısını yapar ve süreçle ilgili bir tutanak tutar. Bu tutanakta, uyuşmazlık çözümünün ne zaman başlayacağı tarih belirtilir. Arabuluculuk etik ilkeleri doğrultusunda, arabulucu kendisine yapılacak olan arabulucu bildiriminden itibaren üç hafta içerisinde sonuçlandırmaya çalışır.
Zorunla haller ortaya çıktığında, arabulucu bu süreci en fazla bir hafta daha uzatabilir. Kendisine bildirim yapılan arabulucu, tüm araştırmalarını ve çalışmalarını yaparak en fazla dört hafta sonunda, uyuşmazlığı çözüme kavuşturur ya da tarafların hukuki yollara başvurmasını sağlar.
Sonuç
Arabuluculuk etik ilkeleri mesleki faaliyetler icra edilirken doğru davranışlarda bulunulmasını sağlıyor. Arabuluculuk, taraflar arasında yaşanan uyuşmazlıkların dava sürecine dönüşmeden çözülmesini sağlamayı hedefler.
Türkiye’de arabuluculuk sistemi, kültürel ve sosyal değerlere göre belirlenen etik ilkeler doğrultusunda sunulmaya çalışılıyor. Güvenilir ve tarafsız bir arabuluculuk hizmeti alabilmek için sinaneroglu.av.tr’den her zaman bilgi alabilirsiniz. Hukuki bilgi yeterliliği ile yaşanan anlaşmazlıklara, eşitlik ve tarafsızlık ilkesine uyarak çözümler bulunuyor.
Arabulucular için belirlenen etik kuralları, sunulan hizmete duyulan güvenin artmasını ve tarafların yaşanan sorun hakkında doğru bilgilendirilmelerini sağlıyor. sinaneroglu.av.tr erişimlerinizi yaparak, hukuki destek hizmetleri sorgulamalarını yapabilirsiniz. Sitede gösterilen iletişim bilgilerini kullanarak her zaman bilgi ve hukuki destek taleplerinde bulunabilirsiniz. Arabuluculuk hizmetlerinde, yasal düzenleme ile belirlenen ve herkesi
bağlayıcı olan etik ilkelerine uyularak, tarafların sorunlarına en kısa sürede çözüm bulunuyor. Arabuluculuk süreci ortalama üç haftadır ve bu süreç içerisinde bir ya da birden fazla toplantı yapılarak tarafların uyuşmazlık konusunda anlaşmaları, sorunun davaya dönüşmeden çözülmesi sağlanır. Tüm arabuluculuk hizmetleri, çıkar çatışması ve menfaat ilişkisi oluşmadan, önyargısız, eşit yaklaşımla, güven kazanacak şekilde sunulur.