Çalışma İzni Nedir? Nasıl Alınır?
Yabancı uyruklu olan kişilerin Türkiye’de çalışabilmeleri için çalışma izni gerekir. Bu izin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından düzenlenen bir belgedir. Çalışma izni, 1982 Anayasası’yla düzenlenmiştir.
Anayasada belirtildiği gibi ‘’Herkes dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir.’’ şeklindedir. Burada Herkes kavramı Türk vatandaşı ile yabancılar arasındaki ayrımı kaldırır.Yani yabancılara da hak verilir. Yabancılar kavramı için ifadeler şöyledir;
- Çalışmak için başvuru yapan yabancılar
- Çalışan yabancılar
- Bir işveren yanında mesleki eğitim gören yabancılar
- Staj yapan yabancılar
- Staj yapmak için başvuran yabancılar
- Geçici nitelikte olan hizmetlerde bulunmak amacıyla sınır ötesi hizmet sunucusu yabancılar
Yabancı kişi çalıştırmak için başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerle çalışma izni almaktan muaf olan yabancılar 6735 Sayılı Uluslar arası İş Gücü Kanunu ile düzenlenmiştir.
İzinler için başvurularda bazı evraklar istenir. Bu evraklar iki kategoridedir. İşçi açısından evraklar, İşveren açısından evraklardır. İşçiler ve işverenler çalışma izinleri için bu evrakları tamamlamak zorundadırlar. Evrakların eksik olması yada istenen kriterlere uymaması halinde başvuru süreci olumsuz etkilenir. Bu başvurunun olumsuz sonuçlanmasına da neden olabilir. Dolayısıyla bu süreçte adımların dikkatli atılmasında yarar vardır.
Türkiye’de istisnalar haricinde yabancı uyruklu kişilerin çalışma izinleri olmak zorundadır. Çalışmak için gerekli izin belgesi ya da muafiyet belgesi olmadan yabancı uyruklu kimseler her hangi bir yerde çalışamazlar. Belgesi olmadan çalışan kişilere ve o kişilere işverenlere belli para cezaları uygulanır.
İçindekiler
Çalışma İzni Nasıl Alınır?
Çalışma izni alınması için başvuru yapılması gerekir. Bu başvurunun belli kriterleri vardır. Bununla beraber serbest bölgede çalışmak isteyenler çalışma izni almak ve mevcut süreyi uzatmak için Ticaret Bakanlığına başvurmak durumundadırlar.
Çalışma İzni Başvurusu ve Şartları çalışma izni başvurusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılır. Başvuru e-devlet üzerinden gerçekleştirilir.
Kişi yabancı uyrukluysa ve yurt dışında bulunuyorsa Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu yada Büyükelçiliğine giderek çalışma vizesi için başvurur. Oradan bir referans numarası verilir. Bu numarayla çalışma izni başvurusu yapılır. Başvurunun sorunsuzca yapılması ve kabul edilmesi için gerekli evraklar eksiksiz bir şekilde tamamlanmalıdır. Böylece başvuru süreci çok daha sağlıklı bir şekilde ilerler ve tamamlanır.
İzin Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?
Bu izin için yapılan başvurular belli kriterler göz önüne alınarak değerlendirilir.
Bu izin için başvuran işyerinde en az 5 TC vatandaşı çalışmak zorundadır. İşyerinde birden fazla kişi için bu izin alınacaksa izin verilen ilk yabancı kişiden sonraki her bir yabancı kişi için ayrı ayrı olmak üzere beş TC vatandaşı aranır.
İşyerinin ödenen sermayesi 100.000 TL ya da brüt satışları en az 800.000 TL ya da ihracat miktarı en az 250.000 ABD Doları olmalıdır.
Dernek ve vakıflarda çalışacak yabancılar yukarıda belirtilen sermaye, brüt satış ve ihracat miktarları söz konusu değildir. Eğitim ve ev hizmetlerinde çalışacak yabancılar için ise birinci ve ikinci maddeler uygulanmaz.
Şirket ortağı izin alacaksa 40.000 TL’den az olmamak kaydıyla sermaye payının en az % 20 olması zorunluluğu vardır.
Yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık üzere yabancı kişinin görev ve yetkinliği ile bağdaşır olmalıdır. Başvuru tarihi itibariyle yürürlükte olan asgari ücret dikkate alınır.
Bu ve bunu gibi kriterlerin hepsi bilinmeli ve bu kriterlere uygun olarak başvurular yapılmalıdır.
Çalışma İzni İçin Gerekli Evraklar
Her başvuru sahibinin aşağıda belirtilen evrakları hazırlaması ve başvuru esnasında doğru bir şekilde evrakları sunması gerekir.
- Başvuru dilekçesi
- Çalışma izni başvuru formu
- Bir önceki yıla ait olmak üzere vergi dairesince onaylanmış kar ve zarar tablosu, bilanço ya da SMMM
- Faaliyet Belgesi
- Başvuru sahibinin noter tarafından onaylanmış vekaletnamesi
- Türk Ticaret Sicil Gazetesi
Çalışma izni nasıl alınır sorusunun en önemli yanıtlarından biridir. Başvuru yapmak isteyenler bu evrakları tamamlayıp başvuruda bulunmalıdırlar.
Hazırlanacak evraklar sadece işveren için değildir. Çalışacak olan tarafında da bir takım evraklar hazırlaması gerekir. Çalışan kişi; pasaport fotokopisi, en az 6 aylık ikamet izni, konsolosluk referans numarası, diploma ya da geçici mezuniyet belgesi örneği, 1 vesikalık resim hazırlamalıdır. Bu evrakların eksik olması halinde işverenin evrakları tama olsa da başvuru kabul edilmez. Tüm evrakların eksiksiz olması gerekir.
Çalışma İzni Uzatma Başvurusu
Yabancı uyruklu kişi izni aldıktan 1 yıl sonra çalışmaya devam ediyorsa bunun için izin süresini uzatma başvurusu yapılmalıdır. Süre 1 yıl uzatıldıktan sonra kişi çalışmaya devam ederse bu kez 2 yıllık izin için başvuruda bulunulması gerekir.
Yabancı Çalışma İzni Çeşitleri
İzin dört çeşide ayrılır. Bunlar, Süreli, Süresiz, Bağımsız ve İstinai Çalışma izinleridir.
Süresiz çalışma izni, Türkiye’de en az 8 yıl kanuni ve kesintisiz bir şekilde ikamet eden yada toplam 6 yıllık kanuni çalışması olan yabancılara, ilgili mercilerin uygun bulması halinde belirli bir işletme sınırı olmaksızın verilen süresiz çalışma iznidir.
Süreli çalışma izni belli bir işletmede belli bir meslekte çalışmak için en çok 1 yıl verilen izindir.
Bağımsız çalışma izni Türkiye’de en az 5 yıl kesintisiz ve kanuni olarak ikamet etmiş olması, çalışmalarının ekonomik kalkınma açısından katma değer sağlaması yani istihdamda olumlu etki sağlamak koşuluyla verilen bir belgedir.
İstinai çalışma izni Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmelerde aksi olmadıkça mesleki hizmetlere uymak kaydıyla verilen izindir.
Çalışma izin Başvurularında Adaydan Beklenenler Nelerdir?
Çalışma izinlerinde adaylardan beklenen başvuru sürecine uyum sağlamalarıdır. Bu izin için beklenen kriterlere uymak ilk adımlardan biridir. Bununla beraber başvuru için istenen evraklar hazırlanmalıdır. Bu evrakların doğru olması ve eksiksiz bir şekilde kuruma teslim edilmesi gerekir. Böylece başvuru süreci sorunsuz bir şekilde devam eder ve olumlu sonuçlanır.
İzinsiz Yabancı İşçi Çalıştırma Cezası Nedir?
Yabancı uyruklu çalışanlar için çalışma izinleri almamak cezai yaptırımlara neden olur. İzni olmadığı halde yabancı uyruklu kişileri çalıştıranlara her kişi için 35.185 TL ceza uygulanır. İzni olmadan çalışan bağımsız çalışan yabancı için 28.655 TL, bağımlı çalışan için ise 14.318 TL idari para cezası söz konusudur.
Çalışma İzni Başvurusunda Avukatın Önemi
Çalışma izinleri için başvuru sürecinde Avukat tutulması mümkün. Yani tüm bu süreç avukat aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Bu noktada da bu iznin alınması için gereken tüm belgeler temin edilmelidir. Bunun için birçok kuruma müracaat edilir. Evrak ve belgeler eksiksiz tamamlandığında süreç aksamadan devam eder.
Suriyelilerin Kapsamındaki Yabancıların Çalışma İzni?
Geçici koruma sağlanan yabancılar için GKK Kayıt tarihinden altı ay sonra izin için bakanlığa başvurulur.Çalışma izinleri için bu başvurular GKK sağlanan yabancıları çalıştıracak olan işverenler tarafından e-Devlet kapısı üzerinden gerçekleştirilir. Yani yabancı çalışma izni için işverenlerin başvuru yapmaları gerekir.
Sonuç
çalışma izni hakkında edinilmesi gereken birçok bilgi mevcut. Daha fazla bilgi edinmek için kullanıcıyısinaneroglu.av.tr ‘den bilgi alınmalıdır. Doğru ve detaylı bilgilerin yer aldığı sitede bu konuya dair geniş bilgi edinmek mümkün.
