Eser Sözleşmesi Nedir?
İnsanların hukukla ilgili merak ettikleri konular arasında eser sözleşmesi nedir? Sözleşmenin iş ve satış sözleşmelerinden farkı nedir? Yer alır. Soruya cevap almaları sözleşmeyi imzalama ve haklarına arama konusunda kişilere yardımcı olur.
Eser sözleşmesi iş sahibi ve yüklenici arasında yapılan bir sözleşmedir. Bu sözleşme ayrıca istisna sözleşmesi olarak da anılır. Bu sözleşmede yüklenici olan firma bina, köprü, yol ve apartman gibi eserleri meydana getireceğini iş sahibi firma ise meydana getirilen eserin bedelini ödeyeceğini taahhüt eder. Sözleşme yapılırken her iki tarafta eserin meydana getirilmesi için gerekli olan bedel konusunda anlaşırlar.
İçindekiler
Eser Sözleşmesinde Zamanaşımı
Eser sözleşmesinde yapılması planlanan eserin sözleşmede belirtilen nitelikleri taşımaması ya da sözleşmeye uygun olmayan bozuklukların bulunması eserin ayıplı olduğunu gösterir. Bu durumda iş sahibi kişi ya da firma yüklenici firmaya ayıplı eser için dava açma hakkında sahiptir. Açılacak davalar için zamanaşımı söz konusudur. Bu zamanaşımı ise kusurlu ya da ayıplı olarak ifade edilen eserin taşınır ya da taşınmaz olmasına göre değişir.
Kusurlu olan eser taşınır yapı kapsamına giriyorsa zamanaşımı 2 yıl olarak belirlenmiştir. Kusurlu olan eser taşınmaz yapı ise zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir.
Yüklenici tarafından yapılması planlanan eserde büyük bir kusurun ortaya çıkması mümkündür. Bu durumla karşılaşıldığında ise zamanaşımı 20 yıldır. Bu süreler Türk Borçlar Kanunu’nda belirlenmiş olup zamanaşımı süresinin başlama zamanı ise yüklenici tarafından eserin teslim edildiği tarihtir.
Zamanaşımı açılacak davaların süresinin dışında yüklenici firmanın eser karşısındaki sorumluluğunu da ifade eder. Bu süre bittiğinde yüklenicinin sorumluluğu biteceğinden iş sahibinin hak talep etmesi mümkün olmaz.
Eser Sözleşmesinde Açık ve Gizli Ayıp
Eser sözleşmesine tabi olan ve yüklenici tarafından yapılan eserde ayıp görülmesi mümkündür. Bu ayıp ise iki türde olur. Bunlar gizli ayıp ve açık ayıp olarak adlandırılır.
1.Gizli Ayıp
Yapılan eserlerde ilk anda görülmesi ve anlaşılması mümkün olmayan ayıplardır. Bu ayıpların anlaşılması için mutlaka detaylı incelemenin yapılması gerekir. Ayrıca bu ayıplar genellikle eser kullanılmaya başladığında ortaya çıkar.
Eserin yapısında görülen gizli ayıpların tespit edildiği zaman yüklenici firmanın bu durumdan haberdar edilmesi gerekir. Yüklenici firmanın gizli ayıba karşı borcunu ödemesi ve sorumluluk süresi eser türüne göre 2 veya 5 yıllık zaman aşımı süresince devam eder.
2.Açık Ayıp
Yapılan eserlerde ilk anda görülmesi ve anlaşılması mümkün olan ayıplardır. Bu ayıplar genellikle eserin teslimi esnasında fark edilir. İş sahibi eserlerde ayıp gördüğü anda bu ayıbın ihbarını yapmak zorundadır. Yüklenici firmaya ayıbın bildirilmemesi durumlarında yüklenicinin ayıp karşısında bir sorumluluğu kalmaz.
Eser Sözleşmesinde Nesafet Kesintisi
Yüklenici tarafından yapılan bir eserde ayıp varsa nefaset kesintisinin yapılması mümkündür. Bu kesinti sözleşmede belirtilen bedelden yüklenici firmanın düşmesini ifade eder.
Eser için nefaset kesintisi yapılması için iş sahibinin eseri kabul etmesini engelleyecek büyüklükte bir ayıbın olmaması gerekir. Söz konusu ayıp eserin değerinin düşmesine neden oluyorsa yüklenici kişi ya da firma indirim yaparak ayıbını indirimle karşılamış olur. Yapılan indirim ise eserdeki ayıbın oranına göre belirlenir.
Eser Sözleşmesinde Fazla İmalat veya Sözleşme Dışı İmalat
Yüklenici firmanın eser sözleşmesinde yer alan miktardan fazla imalat yapmış olması mümkündür. Yapılan bu imalat sözleşme dışı imalat olarak adlandırılır.
Firma yapmış olduğu fazla imalatın bedelini iş sahibinden talep etmek istediğinde yaptığının sözleşme dışında olan fazla imalat olduğunu kanıtlamak zorundadır. İspat için bilirkişi incelemesini talep etmesi mümkündür.
Eser üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinden sonra yüklenicinin fazla imalat yaptığı kanıtlanırsa iş sahibinin sözleşmede yer alan bedelden fazla ödeme yapması gerekir. Bu bedel yapılan fazla işin oranına ve içeriğine göre değişir.
Eser Sözleşmesinin Bir Türü Olan Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi
İş sahibi ve yüklenici arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesinin yapılması mümkündür. Bu sözleşmenin eser sözleşmesinden farkı inşaatın arsa sahibine ait olan arsa üzerine yapılacak olmasıdır.
Kişiye ait arsa üzerine inşaat yapılması durumunda yüklenici firma kişiye arsa bedelinde kat vereceğini taahhüt eder. Buna karşılık olarak arsanın sahibi olan kişi ise alacağı kat karşılığında arsasını yüklenici firmaya temin ettiğini taahhüt eder.
Taraflar arasında yapılan sözleşmede şartlar ve bedeller belirlenir. Bu bedellere ve şartlara göre yüklenici inşaatı yapar ve belirlenen sayıda katı arsa sahibine verir.
Eser Sözleşmesiyle Hizmet (İş) Sözleşmesinin Farkı
Hukukta yer alan eser sözleşmesi ile iş sözleşmesi birbiriyle karıştırılan ancak farklılık gösteren iki sözleşme türüdür. Bu sözleşmelerin farkları şunlardır;
- Eser sözleşmelerinde işveren ya da iş sahibine bağımlılık yokken iş sözleşmelerinde işveren ya da iş sahibine bağımlılık vardır.
- Eser sözleşmesinde yüklenicinin eser üretirken çevreye veya kişilere verdiği zarardan iş sahibi sorumlu değildir. Ancak iş sözleşmelerinde verilen zararlardan iş sahibi sorumludur.
- Eser sözleşmelerinde iş sahipleri eseri ortaya çıkaracak işçilerin sağlığı için gerekli önlemleri almak zorunda değildir. Ancak iş sözleşmelerinde iş sahipleri işçilerin zarara uğramaması için çalışma zorundadır.
- Eser sözleşmelerinde yükleniciler sonuç odaklı çalışırken iş sözleşmesinde zamanı bağlı çalışma devreye girer.
Bu farkları göze alan işveren ve yüklenici firmalar uygun sözleşmeyi tercih etme hakkına sahiptir. Ayrıca eserin yapılışı iş sahibinin yanında gerçekleşirse sorumluluk iki tarafa da aittir.
Eser Sözleşmesi İle Satış Sözleşmesinin Farkı
Eser sözleşmesiyle karıştırılan sözleşmelerden biri de satış sözleşmesidir. Ancak iki sözleşmenin arasında ciddi farklar vardır.
Eser ve satış sözleşmesinin ilk farkı eser sözleşmesi yapılırken ortadan eserin olmaması ancak satış sözleşmesi yaparken eserin ortada olması söz konusudur. Eser sözleşmesi tamamlandıktan sonra yüklenici tarafından iş sahibine ait olacak eserin imalatı gerçekleştirilir.
Eser sözleşmesinde verilen emek ön plana alınırken satış sözleşmesinde malzeme ön plandadır. Ayrıca satış sözleşmesinin imzalanması ardından eserin mülkiyeti alıcıya anında geçer. Ancak eser sözleşmesinde mülkiyetin değişmesi için eserin imal edilmesi şarttır.
Sonuç
Eser sözleşmesi iş sahibi ve yüklenici firmalara sorumluluk yükleyen bir sözleşmedir. Sözleşmede taraf olan yüklenici firmalar eseri en iyi şekilde yapmakta ve belirlenen zamanda teslim etmekten sorumludur. Sözleşmede taraf olan iş sahibi kişiler ve firmalar ise teslim edilen eserin bedelini eksiksiz şekilde ödemekten sorumludur.
Eser sözleşmesi ile ilgili merak ettiğiniz diğer detayları https://www.sinaneroglu.av.tr/ avukatlarından öğrenebilirsiniz. Bu alanda uzmanlık kazanmış olan avukatlar tüm merak ettiklerinize doğru şekilde cevap vererek sizlere aradığınız desteği verirler. Eser sözleşmesi kaynaklı alacak davalarınız varsa avukatlık bürosu ile irtibat kurarak haklarınızı savunacak alanında uzman avukat bulabilirsiniz.
Danışmanlık ve hizmet almak için hemen bizlerle İLETİŞİME GEÇİN