Haciz Nedir?
Alacak davalarında haciz nedir?, icra ne anlama gelir gibi pek çok sorunun yanıtı merak ediliyor. Haciz, en basit tanımıyla; borcun ödenmemesi halinde borçlunun mallarının paraya çevrilerek alacaklının alacağının karşılanması olarak tanımlanır. Alacaklı kişi haciz talebi olmadan hacze kendiliğinden karar veremez. Yani haczin gerçekleşmesi için alacaklı tarafın icra dairesine haciz talebinde bulunması gerekir.
Alacaklı taraf ödeme emrinin tebliğinden itibaren bir yıl içinde haciz istemelidir. Bu süre aşılırsa icra dosyası işlemden kaldırılır.
Haczin gerçekleştirilmesi için borçlu olan tarafın mal beyanında bulunması şart. Borçlunun tüm mal varlığını bildirmesi gerekmez. Sadece borç miktarını karşılayacak miktarda mal ve haklarını bildirmesi yeterlidir. Aynı zamanda eğer borçlu kişinin her hangi bir mal varlığı yoksa bunun da bildirilmesi borçlunun yükümlülüğündedir.
Alacaklı haciz talep eder. Haciz, talepten itibaren üç gün içinde icra müdürü tarafından gerçekleştirilir. Elbette bu üç günlük sürede haczin yapılmaması haczin geçerliliğini etkilemez. Ancak bu gecikme durumunda şikayet yoluna gidilir. Yani icra müdürü alacaklının hakkını yerine getirmez ya da nedensiz olarak sürüncemede bırakırsa alacaklı kişi şikayet hakkını kullanabilir.
İçindekiler
İcra Nedir?
Alacaklı kişinin başvuru yapması üzerine borcun tahsil edilebilmesi için icra dairesi tarafından borcun tahsil edilmesidir. Kişiler borçlarını ödemediklerinde alacaklı kişi ya da kurum tarafından yasal işlemler başlar. Bu yasal işlemlerde icra terimi kullanılır. Diğer bir deyişle hukuksal bir süreçtir.
Haciz Nasıl Talep Edilir?
Alacaklı kişinin icra talep edebilmesi için icra dairesine başvurması gerekir. İcra dairesine başvurularak icra talebinde bulunulur. Alacaklı ödeme emrinin kesinleşmesi sonrasında sözlü ya da yazılı olarak talepte bulunur. Eğer alacaklı kişiyi bir vekil temsil ediyorsa vekil icra dairesine başvurarak icra talebinde bulunabilir.
Haciz İstemenin Koşulları Nelerdir?
Alacaklının haciz istemesi için belli koşulların gerçekleşmesi gerekir.
- Takibin gerçekleşmiş olması gerekir.
- Alacaklının sözlü ya da yazılı olarak talepte bulunmalıdır.
- Bu işlem için gerekli olarak giderler ödenmelidir.
- Alacaklı kişi, ödeme emrinin tebliğinden itibaren bir yıl içinde haciz istemesi gerekir.
İcra Dairesi Tarafından Haciz Nasıl Gerçekleştirilir?
İcra dairesi tarafından haczin gerçekleşmesi için ilk olarak borçlu olan tarafın banka hesaplarına ve aynı zamanda dijital varlıklarına el konulur. Bu işleme e-haciz işlemi adı verilir. Daha sonra alacaklı tarafın borcuna karşılık miktarlarda taşınır ya da taşınmaz mallarına el konulur. Hacze konu olan varlıkların satışları gerçekleştirildikten sonra alacaklının borcu ödenir. Yani alacaklı alacağını tahsil etmiş olur.
Haciz işlemi altı adımda gerçekleşir. İlk olarak takip talebi gerçekleştirilir. Takip talebinin başlamasıyla birlikte alacaklı ile borçlu arasındaki ilişki yasal olarak incelenir.
İkinci adım ise ödeme emridir. Takip talebi gerçekleştirildikten sonra harçlar ödenir ve ödeme emri işlemi başlar. Ödeme emri borçlu kişiye iletilir. Ödeme emrinde alacaklı ve borçlu arasındaki ilişki, ödenmesi gereken tutar gibi detaylar yer alır. Borçlu ödeme emrini aldıktan sonra 7 günlük süre mevcuttur.
Borçlu kişinin ödeme emrine karşın her hangi bir karşılık vermemesi halinde takip kesinleşir.
Takip kesinleştikten sonra alacaklı haciz için tekrar talepte bulunur ve haciz işlemi başlar. Borçlu kişinin varlıkları haczedilir.
Borçlu kişinin gerekli varlıkları teslim alındıktan sonra bunların satışı gerçekleştirilir. Bu da satış aşamasıdır. Satış işlemleri açık artırma ya da pazarlık yoluyla da yapılabilir.
Son aşama paraların paylaştırılmasıdır. Haczedilen mallar satıldıktan sonra elde edilmiş olan para alacaklılar arasında paylaştırılır. Borç miktarından daha fazla bir gelir elde edilirse borcun dışında kalan miktar borçlu kişiye verilir.
Fiili Haciz ve Kaydı Haciz Arasındaki Farklar Nelerdir?
Fiili haciz ile kaydı haciz arasındaki belli farklar vardır. Fiili haciz için haciz tutanağı düzenlenir. Fiili haciz için alacaklı İcra Müdürlüğü’ne haciz talebinde bulunur. Gerekli araştırmalar yapıldıktan sonra borçlu olan kişinin taşınır ve taşınmaz malları üzerinden haciz şerhi işlemi yapılır. Borçlu olan kişinin adresine fiili şekilde yapılacak olan hacizlerde ilk olarak alacaklı kişinin haciz yolluğu adı verilen haciz ücreti yatırılmalıdır. Kaydı hacizde ise borçlu kişiye ait olan malın kayıtlı olduğu kütüğe bir şerh işlenir. Yani bu haciz, kayden haciz olarak da geçer.
Haczedilmeyen Mal ve Haklar Nelerdir?
Bazı mal ya da haklar haczedilemez. Ölünceye kadar bakma alacaklısının bakma alacağı, manevi tazminat alacağı, oturma hakkı, önalım hakkı, anne babanın çocuk malları üzerindeki hakları ve aile konutu ya da yurdu haczedilemez.
Haczin Zaman Aşımı Nedeni İle Kalkması (Düşmesi)
Haciz için belli bir zaman söz konusudur. Zaman aşımı durumunda haciz düşer. Bununla beraber belli sebeplerle de haciz düşer.
Alacaklı kişi, haczedilen mal taşınır ise haciz işleminden itibaren altı ay, taşınmaz mallarda ise haciz işleminden itibaren bir yıl içinde satılmasını isteme hakkına sahiptir. Bu süre içinde işlem yapılmazsa haciz düşer. Satış talebi süresi haciz tarihinden itibaren başlar.
Alacaklı satış giderlerini peşin olarak ödemekle yükümlüdür. Eğer belirtilen süre içinde satış işleminin istenmesine karşın bu giderler yatırılmazsa satış işlemi istenmemiş sayılır. Dolayısıyla haciz düşer.
Hacizli malın satış süresi içinde istenmesi, avansın yatırılması ve satış hazırlıklarının gerçekleştirilmesinden sonra ihalede alıcı çıkmazsa kanunla gereği satış talebi düşer.
Eşlere Ait Mallara Haciz Gelir Mi?
Borçlar ve borçlara gelen hacizler yalnızca borçlu olan kişileri ilgilendirir. Ancak icra takiplerinde eşlerden biri diğerine kefil olmuşsa bu durumda kefil olan eşin maaşına ¼ oranında haciz konur.
Babaya Gelen Haciz Çocukları Etkiler Mi?
Eğer baba hayattaysa çocuklarına haciz işlemi uygulanamaz. Baba çocuklarıyla birlikte banka tarafından bilinen adreste ikamet ediyorlarsa banka bu adreste bulunan eşyaları haczeder.
Hacze Katılma Nedir?
Hacze katılma diğer bir deyişle hacze iştirak daha önce açılmış olan icra takibine başka bir alacaklının katılmasıdır. Yani alacaklı olan kişi, borçluya daha önce açılmış bir dava varsa fiili haciz ve masraf yapmadan hacze katılabilir.
İntifa Hakkının Haczi Nedir?
İntifa hakkı, borçlunun elde ettiği gelirin ¼ oranından az olmamak şartıyla, ailesinin ve kendisinin geçinmesi için gerekli olan miktar düşürülür ve haczedilir. Sahibine yararlanma hakkı verir.
Sonuç
Haciz işlemi bir süreçtir. Alacaklı ve borçlu tarafın bu süreci bilmesi oldukça önemli. Haciz işleminin her aşamasının bilinmesi ve bu aşamalar da belirtilenlerin dikkate alınarak işlemler yapılması gerekir.
Danışmanlık ve hizmet almak için hemen bizlerle İLETİŞİME GEÇİN