Hakaret Suçu Nasıl İşlenir?
Hakaret suçu nasıl işlenir? Hangi sözler hakaret suçunu oluşturur? Sorusu son dönemlerde birçok kullanıcının cevap bulmak istediği konular arasında yer alıyor. Kişiler arasında yaşanan bazı tartışmalar ve gerilmeler kimi zaman hakaretle sınırlı kalmaktayken kimi zaman büyük ve şiddetli kavgalara dönüşebilir bunun neticesinde ise yaralanma ve cinayet suçları oluşabilir. Türk ceza kanunu kişilerin birbirlerine hakaret etmesini suç olarak kabul etmiş ve kişilerin haklarını bazı maddelerle kanunen koruma altına almıştır.
İçindekiler
Hakaret Suçu Nedir?
Hakaret suçu, bir kişinin şerefine ve onuruna yönelik söylenen kötü sözlerin tümüyle oluşabilir. Kişiler arasında birbirlerine argo kullanımı, aşağılama, sövme, onları küçüğü düşürecek sözler sarf etmek gibi pek çok durum hakaret olarak kabul edilir ve buna göre yargılama yapılarak işlenilen suçun cezası yetkili mahkemeler tarafından belirlenir.
Hakaret Suçu Kimlere Karşı İşlenebilir?
Hakaret suçu yalnızca gerçek kişilere karşı işlenebilir. Bir mağaza çalışanına karşı söylenen küfür ve argo kelimeler hakaret olarak kabul edilebilirken, bir mağazaya karşı hakaret ve argo dolu sözler sarf etmek durumunda hakaret suçu oluşmaz. Mağaza çalışanı bir kişidir ve ona karşı yapılan hakaretler, Türk Ceza Kanunu’na göre kişilik haklarına saldırı olarak nitelendirilir.
Mağazaya karşı yapılan hakaret ve küfürlerin, hakaret suçunu oluşturmama nedeni ise, hakaret suçunun ancak gerçek kişilere karşı işlenebilir bir suç olmasıdır. Şirket, dernek, vakıf, spor kulübü, siyasi parti gibi kuruluşlara karşı edilen hakaretler, hakaret suçunu oluşturmazlar. Ancak, siyasi parti milletvekillerine, cumhurbaşkanına, dernek ve şirket yöneticilere hakaret edilmesi, hakaret suçunu oluşturur.
Hakaret Suçu Çeşitleri
Hakaret suçu Türk ceza Kanunu’nun 125 ve 131. maddeleri arasında şerefe karşı işlenen suçlar kapsamına alınmıştır.
Bu kanun kapsamında hakaret suçu şu iki türde işlenebilir;
- Somut kavramlarla hakaret
- Soyut kavramlarla hakaret
Somut bir fiil ve olgu kullanılarak yapılan bu hakarete türüne verilebilecek en iyi örnek ise, “Caner bakkala her gittiğinde çikolata çalıyor.” cümlesidir. Bu cümleyi kullanan kişi, bahsedilen kişiye karşı, şeref ve saygınlığı zedeleme ve somut bir suçla istinat etme durumunda bulunur.
Soyut bir fiil ve olgu kullanılarak yapılan bu hakaret türünde ise kişinin şeref ve saygınlığı sövme yoluyla zedelenerek kişi rencide edilir, değersizleştirilir ve hakaret suçu oluşur. Hakaret suçu yazılı olarakta oluşabilir.
Hangi Sözler Hakaret Olarak Kabul Edilir?
Kişileri aşağılayıcı, soyut ve somut, yazılı veya sözlü olarak kişinin onurunu zedeleyecek tüm sözler, yazılar hakaret olarak kabul edilir. Ek olarak hayvan isimleriyle hitap etmek durumu da hakaret suçunu oluşturur.
Kişinin fiziki veya ruhsal olarak sahip olduğu hastalıklara istinat etmek, onları alaya almak, ya da gözü görmeyen, ayağı aksayan, psikolojik rahatsızlıkları olan birisine bu rahatsızlığı nedeniyle atıfta bulunacak rahatsız edici kelimeler kullanmak ve sözler sarf etmek hakaret suçunu oluşturur.
Somut olarak istinat edilen suçların kanıtlanması durumunda hakaret suçu oluşmaz. Örneğin, “sen bakkaldan çikolata çaldın” denildiği zaman bu suçun gerçekliği ispatlanırsa kişi hakaret etmiş olmaz ancak, o kişi daha önce buna benzer bir suçtan hüküm giydiği için öyle yapacağını düşünerek bunu söylemek, hakaret olarak kabul edilir.
Hakaret Sayılmayan Sözler
Birçok argo söz ve kelime hakaret sayılırken bazıları ise hakaret sayılmaz. Hakaret olarak kabul edilmeyen sözler ise şunlardır,
Beddua İçerikli Kelimeler Ve Sözler
Bir kişiye, “Allah seni kahretsin”, “Allah canını alsın”, “Allah seni bildiği gibi yapsın”, “Allah senin belanı versin” gibi sözler sarf etmek hakaret olarak kabul edilmez. Bu durum beddua olarak kabul edilir ve suç teşkil etmez. Ancak, “Allah’ın belası adi herif” demek bir hakarettir ve suç teşkil eder.
Eleştiri İçerikli Sözler
Bir mağaza personeline, “fiyatları değiştirmiyorsunuz biz uyarı yaptığımızda ise yüzünüzü ekşitiyorsunuz, bu durum bir rezalettir” gibi sözler kullanmak hakaret değil eleştiri olarak kabul edilir ve suç teşkil etmez.
Kaba Hitap Ve Nezaketsizlik
Bir kişiye yönelik olarak “ahlaksız”, “terbiyesiz”, “sizlerin ben ne mal olduğunu biliyorum”, “kimsin lan sen” gibi cümleler nezaketsizlik ve kaba söz olarak kabul edilmesi nedeniyle suç teşkil etmiyorlar.
Salt Rahatsız Edici Kelime Ve Sözler
Bir kişiye karşı “cehaletinden dolayı, ne yaptığını bilmeyen birisisin.” demek rahatsız edici sözler olarak kabul edilir ve hakaret suçu oluşmaz.
Hakaret Suçunun Cezası Nedir?
Bir kişi hakaret suçunu işlemesi durumunda Türk ceza kanununa göre, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırır. Bazı durumlarda hapis cezası uygulanması yerine adli para cezası uygulanması da mümkündür. Ancak her iki ceza bir arada verilemez, cezalardan sadece birisi uygulanabilir.
Hakaret, kasten yaralamaya tepki olarak sarf edildiği durumlarda suç teşkil etmez. Örnek verecek olursak, bir kişinin saldırıya uğraması anında sarf ettiği sözler hakaret suçu olarak kabul edilmez, edilse bile hafifletici sebeplere sahip olur ve kişiye ceza verilmez.
Hakaret suçu görevini yapması nedeniyle kamu çalışanlarına karşı uygulandığı durumlarda 1/4 ya da 3/4 oranında ceza artışı yapılır. Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmiş olması durumunda ceza verilmez ya da verilen ceza 1/3 oranında indirilerek her iki tarafa da uygulanır. Hakaret suçunun adli para cezasına çevrildiği durumlarda 100 TL ile 73000 TL arasında farklılık gösterebilir.