Hava Parası Nedir?

Hava parası bir şeyi elde etmek, kiralamak ya da bir yeri tutmak için malın değeri dışında verilen paradır. Genellikle iş yerleri yeni kiracıya devredilirken hava parası konusu gündeme gelir. Çünkü eski kiracı mevcut iş yeri için kalıplaşmış bir müşteri portföyü oluşturmuştur.

İş yerini devrederken aynı zamanda bu portföyü de devredeceği için eski kiracı yeni kiracıdan hava parası talep eder. Bu yüzden uygulamada da hava parası yaygın olarak kullanılan bir terimdir.

Hava parası nedir sorusuna örnekle cevap vermek gerekirse; Bir yıllardır bir kafe işletiyorsunuz ve bölgede sevilen, bilinen bir işletmesiniz. Yılların emeği ile oluşturduğunuz bu itibarın karşılığını almak en doğal hakkınız.

Kafenizi devrederken mekanın devamlı müşterilerini de devretmiş olacaksınız. Bu da yeni kiracıya büyük bir avantaj sağlar. Günümüzde işyerini devreden işletmelerin talep ettiği hava parası milyonlarca lirayı bulabiliyor.

Hava Parası Neden Alınır?

Hava parası nedir neden alınır sorusu potansiyeli olan bir malı kiralamak isteyenlerin merak ettiği bir konudur. Kökleşmiş müşteri çevresine sahip olan veya eski sahiplerinin emeği ile günümüzde standart bir gelir sağlayan malların kiralanmasında bu konu gündeme gelir.

Hava parası nedir konusu yasal olarak güvence altına alınmış olsa da suiistimal edilmeye çok müsaittir. Bu yüzden neden ve ne şartlarda alındığı iyi bilinmelidir. Hava parası ticari faaliyetlerde kullanılan konut veya dükkanın kiralanması sırasında alınıyor. Eğer bu taşınmaz bir işyeri ise hava parası yukarıda bahsettiğimiz gibi mevcut potansiyelin devri için alınır.

Fakat bir malın korunması, zarara uğramaması ve zarara uğraması halinde bu zararın karşılanması için de hava parası talep edilebilir. Halk arasında depozito olarak bilinen bu ödenek kiranın biraz üstündedir. Üstelik kiracı taşınmazı sağlam bir şekilde teslim ederse bu parayı geri alır.

Hava Parasını Kim Kime Verir?

Hava parası ne demek ve neden verilir konularını açıkladıktan sonra gelelim bu parayı kim talep eder ve para kime verilir konusuna. Ev ya da iş yeri kirası gibi durumlarda taraflar arasında bir sözleşme imzalanır. İki tarafa da güvence sağlayan bu sözleşmede hava parası olması halinde kiracı yasal olarak bu tutarı ödemekle yükümlüdür.

Hava parası nedir ve kim kime verir sorusuna cevap vermek için sözleşmenin içeriğine bakılır:

• Kiralanan veya satın alınan taşınmaz bir iş yeri ise eski kiracı yeni kiracıdan hava parası alır.
• Kiralanan veya satın alınan taşınmaz gelir sağlamıyorsa burada hava parası mal sahibine verilir.
• Bayilik açmak isteyenler marka sahibine verir.

Eskiden hava parası istemek suçtu. Günümüzde ise kiraladığı işyerini veya kira sözleşmesini devreden kiracı, makul bir miktarlarda hava parası talep etmesinde engel bulunmuyor.

Hava Parası Yasal Mı?

Hava parası nedir yasal mıdır gibi sorular da Emlak Hukuku’nda sıklıkla araştırılan konulardır. Özellikle ciddi miktarlarda hava parası talep edilen kiracılar için bu durum can sıkıcı olabiliyor. 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Kanun’unda hava parası talep etmek hapis cezası gerektiriyordu. Bu kanun 2011’de yürürlükten kalktı.

Taşınmaz malların kiralanmasında ya da kira sözleşmesinin devredilmesinde hava parası talep etmek artık yasal. Kanun gereği bu talebin uygun seviyelerde olması gerekiyor. Dükkan kiralamada hava parası sözleşme serbestisi çerçevesinde istenebiliyor.

Hava parası adı altında iş gördürme ya da herhangi bir şey satın almak gibi edimlerde talep edilebilir. Kiracılar iyi niyetle bağdaşmayan talep ve meblağlar için kanuni halklarını sonuna kadar kullanabilir.

Hava Parası Fatura Edilir Mi?

Hava parası nedir konusu geniş bir kapsama sahiptir. Gayrimenkulün boşaltılması ya da kira sözleşmesinin devri için yapılan bir ödemedir. Bu unsur gelir vergisine tabidir. Özvarlıklarını büyütecek her kazanım için şirketler bu tür unsurları kayıt altına almak durumundadır.

Ayrıca ileriki zamanlarda oluşabilecek her türlü ihtilafa karşın hava parası için yazılı onay almak tarafların menfaatine olacaktır. KDV Kanunu‘nun 4. maddesindeki hava parası nedir tanımına ve hizmet bedeline uymak ticari şirketler için önemlidir.

Tüm hasılat ticari hasılat sayılır bu yüzden şirketin aldığı hava paraları mutlaka fatura edilmelidir. KDV hesaplanmasını gerektiren bir durum olduğu için ihmal edilmemelidir ve hava parası doğru hesaplanmalıdır.

Mesela dükkan hava parası nasıl hesaplanır konusunda dikkat etmeniz gereken dükkanın metrekaresidir. Metrekare başına hava parası hesaplanır. Çarpım katsayısı hesaplanırken dükkanın konumu ve özellikleri de göz önünde bulundurulmalıdır.

Sonuç

Hava parası nedir yasal mıdır? Kimden alınır? Neden alınır? gibi sıkça merak edilen konulara açıklık getirmeye çalıştık. Yukarıda ayrıntılı olarak ele alınan hava parası, bir karşılığı olmaksızın alınan bedellerdir. Tarafların bu bedeli yasal olarak hakkedebilmesi için kanunlarda düzenlenmiş kriterlere bağlı kalması gerekiyor.

Sözleşmede hava parası olarak talep edilen tutarın hangi amaçla alındığı açık olmalıdır. Bu ödeneğin bir karşılığı bulunmalıdır. Kiralanan taşınmazın lokasyonu, şöhreti, sağlayacağı ek menfaatler veya vereceği zararlar doğru bir şekilde ele alınmalıdır.

Sonuç olarak, sözleşmesi devam eden bir kiracının işletmeyi yeni bir kiracıya devretmesi ve sözleşme haklarından vazgeçmesi muhtemel zararları da beraberinde getirecektir. Bu durumda mağdur olmamak için hava parası hususunu dikkatlice değerlendirmek gerekiyor.

Konusunda uzman hukukçu kadrosu ile sinaneroglu.av.tr hava parasını etkileyen edimler arasındaki dengeyi koruyarak hareket ediyor. Donanım ve deneyim sahibi oldukları için hukuki süreci sorunsuz bir şekilde tamamlıyorlar. İşletmenizi kiraya verecekseniz ya da kira sözleşmesini devredecekseniz ihtiyacınız olan destek ve danışmanlığı profesyonel olarak karşılıyorlar.

Sık Sorulan Sorular

Hava Parası İstemek Suç Mu?

Kira sözleşmesini devretmek isteyen veya taşınmazını kiraya verecek olanların makul miktarda hava parası istemesi suç sayılmıyor.

Hava Parası Kimden Alınır?

Hava parası, kira sözleşmesini devralacak ya da taşınmazı kiralayacak olan kişiden alınır.

Kiralık Dükkan Devir Hakkı Nedir?

Kiralanan bir dükkanı sözleşme hükümlerine de uyarak yeni bir kişiye kiralamaktır.