Hukukta İptal Edilebilirlik Nedir?

Hukukta iptal edilebilirlik hakkındaki tüm detaylara içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

Hukuk dünyasında yapılacak işlemlerin hem kurucu unsurları hem de zorunlu unsurları bir eksiklik yahut da sakatlık göstermiyor ise; ancak bu işlemlerin belirli nedenler dahilinde iptal edilebilirliği söz konusu ediliyor ise; uygulamada yapılan yaptırım türü iptal edilebilirlik adını alır. Bu hususta bilmeniz gereken en net ayrıntı ehliyetler konusudur.

Bir örnek ile iptal edilebilirlik konusunu daha net hale getirelim. Misal ki siz bir teknoloji mağazasından bilgisayar satın aldınız. Satın almış olduğunuz bilgisayar için ilgili teknoloji mağazası personeli 3.000 TL fiyat verdi ve siz bu fiyatı kabule tiniz, satım sözleşmesini gerçekleştirdiniz. Ancak eve bir geldiniz ki babanız da aynı bilgisayarı aynı teknoloji mağazasından sizin için almış ve alış fiyatının da 1.500 TL olduğunu size beyan etmiştir.

Burada söz konusu mağazaya gidip bundan babam da bana almış ben bu satış işlemini bu sebep ile iptal ediyorum, diyemezsiniz. Ancak; ilgili personele iki farklı fiyatı belirtmeniz işleminizin iptal edilebilirliği açısından geçerli bir meseleyi oluşturur. Yani; personel size yanlış bir fiyat vermiş olduğu için siz bu işlemin iptalini talep edebilirsiniz. Fark ettiğiniz üzere; kurucu unsur, zorunlu unsur hatası değil; kişi, çalışan hatası söz konusudur. Yahut da; siz bir şirket ile sözleşme akdi gerçekleştirmiş olun. Ancak bu sözleşme akdi hile, tehdit, korkutma gibi etkenler ile size zorla imzalatılmış olsun.

Siz ilgili; hile, tehdit, korkutma durumu ortadan kalktığı anda ilgili hukuk mercilerine aslında bu sözleşme akdinde bulunmak istemediğinizi ve sizi; korkutma, hile, tehdit yolları ile zora soktukları için kabul etmek zorunda kaldığınızı beyan eder iseniz; o halde işleminiz iptal edilebilir olur.

Yani geneller isek; bir akit iradeniz dışında size dayatılıyor ve siz bu akdi kabul etmek zorunda kalıyor iseniz; bu akdiniz her zaman iptal edilebilirdir. Ancak burada bir zaman aşımı süresi vardır ki; zorda kaldığınız durumun ortadan kalkması halinde bir yıl içerisinde ilgili durum ile alakalı olarak başvuruda bulunmanız ve iptal işleminin gerçekleşmesini talep etmeniz beklenir. Eğer bu durum bir tehdit ise; o halde bir yıllık süre tehdit korkusunun ortadan kalktığı an itibari ile başlar.

Hukukta İptal Edilebilirlik Sonuçları Nelerdir?

• İptal edilebilirlik bir zaman aşımı süresine tabidir ki bu zaman aşımı ilgili zorlama hallerinin ortadan kalkması ile başlayan süre içerisinden bir yıl ile dolar.
  
  
• İptal edilebilirlik durumlarında hakim olayı re’sen dikkate almaz. Çünkü hakim bunun bir zorla yapılmış işlem olduğuna kendiliğinden karar veremez. Kurucu unsurların ve zorunlu unsurların eksiksiz olduğu bir işlemin iptal edilebilir olduğunu ancak ilgili kimse beyan edebilir.

Hukukta Askıda Geçersizlik Nedir?

Hukuk dünyasında askıda geçersizlik türünün olması için mutlaka tek taraflı bağlamazlık durumundan söz etmemiz gerekir. Bu hususta; küçükler ve kısıtlılar söz konusu olur. Yani; bir küçük, kısıtlı, kendisine yasal danışman atanmış, kendisine kayyım atanmış bir kimsenin ilgili sözleşme akitlerini yerine getirmeden evvel mutlaka bu kişiler ile yapmaları yahut da bu kişilere danışmaları gerekir.

Ancak ilgili işlemler kişilerin kendilerince yapılır ise; tek taraflı bağlamazlık yani askıda geçersizlik söz konusu olur. Bu durumda ilgili işlem ehliyeti tam olmayan kişiyi bağlamaz iken karşı tarafı bağlar. Ancak karşı tarafında iyi niyet taşıyıp; taşımadığı önem arz eder. Bu hususta; askıda geçersizlik ancak ilgili ehliyetsiz kimsenin yasal danışmamanın verdiği icazet yani onay ile geçerli olabilir. Eğer ilgili yasal danışman icazet vermez ise o halde; ilgili işlem geçersiz kılınır.

Diğer içeriklerimize göz atıp bilgi sahibi olmak veya destek almak için buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.