İnşaat Ruhsatı Nedir? Nasıl Alınır?
İnşaat sektöründe yer alan kişilerin inşaat ruhsatı nedir? Nasıl alınır? Bilmesi gereken konular arasında yer alır. İnşaat yapmak için gerekli izinler alınmadan ve mevzuata uygun hale getirilmeden inşaat yapılmaz. Türkiye’de yapılan inşaatların tümü, İmar Kanunu’na göre prosedürler yerine getirilerek yapılır. İmar kanuna göre köy yerlerinde, köylülerin ihtiyaçlarını kullanmak için yapılan yapılar için inşaat ruhsatı gerekmez.
İmar Kanunu’nun 21. Maddesine göre, inşaat yapımında mutlaka inşaat ruhsatı alınması gerekir. İnşaat ruhsatı istisnai durumlar hariç tamamı belediyelerden ve il öze idarelerinden alınır. Ruhsatlandırılmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması gerektiğinde yeniden inşaat ruhsatı alınması gerekir.
İçindekiler
İnşaat Ruhsatı Ne İşe Yarar?
Yapılması planlanan inşaat için mevzuata uygun olarak hazırlanan projeler ilgili kuruma verilir. Gerekli inceleme yapıldığında, inşaatın yapılmasına engel bir durumun olmadığının ve hazırlanan projenin inşaat ruhsatı almaya mani durumunun olmadığına karar verildiğinde, inşaat yapılmasın izin verildiğine dair inşaat ruhsatı verilir.
İnşaat planının imar planına aykırı olduğu, düzenlenen projenin mevzuata aykırı olduğunun tespiti durumunda, inşaat ruhsatı vermeye yetkili kurum tarafından inşaat ruhsatı iptal edilebilir. İnşaat ruhsatına izin verilmesine rağmen, mevzuata aykırılık nedeni ile inşaat ruhsatı iptal edilen yapıl için yıkım işlemi uygulanır. Hata ruhsatı veren kurumdan kaynaklanmışsa, yıkım ve inşaat giderleri kurum tarafından tazmin edilir.
İnşaat Ruhsatını Kim Verir?
Anayasa Mahkemesine kararına göre ruhsat verme yetkisi, idarenin kolluk faaliyetlerindendir. Ruhsat ve yapı kullanma iznine ilişkin işlemler asli ve sürekli kamu hizmetleri arasındadır. Anayasa ve Danıştay kararlarına göre kamu hizmetlerinden olan ruhsat verme yetkisi, kamu idareleri tarafından ve kamu görevlileri tarafından yerine getirilmelidir.
Bu yetki devredilemez. İmar Kanunu’na göre, belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde yer alan inşaatların ruhsatlandırma işlemleri belediyeler tarafından yerine getirilir. Bu alanlar dışında kalan diğer yerlerin inşaat ruhsatı il özel idareleri tarafından verilir. İstisnai durumlarda Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü tarafından verilir.
İnşaat Ruhsatı İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
İnşaatın başlatılabilmesi için ilgili kurumca bir takım belgeler istenir. Belgelerin eksik olması durumunda, inşaat ruhsatı işlemleri yerine getirilemez. İnşaat ruhsatı için gerekli belgeler;
- Yapı ruhsat istemine ilişkin ilgili kuruma hitaben yazılmış dilekçe
- Taahhütname,
- Tapu kaydı,
- Mimari inşaat projesi,
- Statik inşaat projesi,
- Mekanik, elektrik ve tesisat projeleri,
- Çevre ve peyzaja ilişkin projeler,
- Yol ve alt yapı katılım payı ödendiğine dair belge,
- İlgili kurumlardan istenecek borcu yoktur belgeleri,
- Teknik kontrol için istenebilecek diğer belgeler.
Gibi belgelerden ibaret olup, ruhsatlandırılması istenen inşaatın durumuna göre ek belgeler ilgili kurum tarafından talep edilebilir.
İnşaat Ruhsatı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Yeni bir inşaata başlamak için inşaat ruhsatı alınması gereklidir. İzin belgesi alınmadan yapılan tüm yapılar kaçak yapı olarak nitelendirilir. İzin alınmadan yapılan inşaatların tespiti durumunda, inşaatın yapımı ruhsat vermeye yetkili kurumca durdurularak, inşaat ruhsatı alınması sağlanır.
Ruhsat işlemlerinin başlatılması, inşaatın yapımının devam ettirileceği anlamı taşımaz. Ruhsat işlemleri tamamlandıktan sonra inşaata başlanır. İnşaat ruhsatına ilişkin istenen belgeler, öngörülen sürede tamamlanmaması durumunda, eksiklikler giderilene kadar, inşaat mühürlenir. Eksiklikler giderildikten sonra inşaat işlemi kaldığı yerden devam eder.
İnşaat Ruhsatları Ne Kadar Süre Geçerlidir?
İnşaat ruhsatı inşaat yapılabilmesi için zorunlu belgelerden olup, ruhsat işleminin onaylanmasından itibaren 5 yıl süre ile geçerlidir. Bu süre içerisinde inşaat işlemleri tamamlanamamış ise, mevzuata göre inşaata devam edilemez. İnşaat ruhsatı alındığı andan itibaren inşaata başlanması için gereken süre 2 yıldır.
Bu süre içerisinde inşaata başlanmamışsa, inşaat ruhsatlandırma işlemleri yeni bir izne tabidir. İnşaat sürelerinin geçerliliği konusunda, Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünden alınan büyük projeler için istisnai durum getirilmiştir. Bu tür projelerde ruhsat alınabilmesi için başlama bitirme sürelerinin mutlaka belirtilmesi gerekir.
İnşaat ve Yapı Ruhsatı Bulunmayan Yapılar İçin Yaptırımlar Nelerdir?
Bu tür ruhsatlandırma işlemi yapılmadan başlanan inşaatlar ve tamamlanan yapılar, kaçak yapılar olarak adlandırılır. Mevzuata göre bu tür yapılar ile ilgili yıkım kararı veya mevzuata aykırılığın giderilmesi istenir. Aksi durumda alınan kararla yıkım işlemi gerçekleştirilir. Kararın infazı belediye mücavir alanı içerisinde, ilgili belediyelerce yerine getirilir. Ayrıca inşaat sahibine ve müteahhitlere idari para cezası uygulanır.
İnşaat Ruhsatı Ne Kadar Sürede Alınır?
İnşaat ruhsatları istenen belgelerle dilekçenin ilgili kuruma sunulmasından sonra, 30 gün içerisinde ilgisine verilir. Bu süre içerisinde yapılan incelemede eksiklikler görülmesi durumunda, eksiklikler ilgilisine tebliğ edilir.
Eski Eserlere Ait Yapılarda İnşaat Ruhsatı İçin İstenen Belgeler
Eski eser yapılarda yapılacak restorasyon ve eklentiler için normal yapılan işlemlerde belirtilen evrakların tamamı istenir. Buna ek olarak bu tür yapılarda, rölöver, restitüsyon projesi, restorasyon projesi, fotoğraf albümü, parsel üzerinde bulunan eski eserler, kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Kurulu’na başvuru ve kurul tarafından verilen onay belgesi alınır. İşlemlere ilişkin inşaat ruhsatı alındıktan sonra, projenin kurul tarafından tekrar onaylanması gerekir.
İnşaat Ruhsatını Kimler Alır?
İnşaat ruhsatı almaya yetkili kişiler İmar Kanunu’nun 20. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre inşaat ruhsatları kişilerin ve kuruluşlara ait tapusu bulunan arazi ve arsa üzerinde bulunan parsellerde yapılabilir. Mevzuata göre bina inşaat ruhsatı tapu sicilinde kayıtlı olan arsa sahibine verilir ve bu kişi adına düzenlenir.
Arsa sahibinin müteahhit ile bu hususta yapılan sözleşmesinin varlığı durumunda müteahhit inşaat ruhsatını almaya yetkilidir. Yapılan sözleşmede yüklenici adına açık bir hüküm bulunmadığı durumlarda, inşaat ruhsatını almaya yetkili kişi iş sahibidir.