İzinsiz Kenevir Ekme Suçu ve Cezası

Uyuşturucu ve uyarıcı maddeler, içeriklerinde yer alan belirli etkenlerin insan sinir sistemi ve bünyesi ile etkileşime geçerek kişide çeşitli etkiler uyandıran, kullanımları aşırı düzeyde bağımlılık yaratan ve bireylerin sağlık durumunu son derece olumsuz etkileyen maddelerdir.

İlk olarak modern teknolojinin bulunmadığı zamanlarda tıbbi çözümler amacıyla keşfedilen ve kullanım alanı bulan uyuşturucu maddeler, ağrı kesici ve uyarıcı şekillerde insanların hayatına girmiştir. Sağlık sektöründeki kullanımının yanında insanlar arasında keyif verici ve uyarıcı madde olarak kullanımı yaygınlaşan uyuşturucu adı verilen varlıkların zaman içerisinde kullanımı, üretimi ve satışı belirli yasaklar ile kurallara tabi tutulmuştur. Kenevir bitkisi de esrar adı verilen uyuşturucunun hammaddesini oluşturması itibariyle bu yasaklara ve kurallara tabidir. 

İzinsiz Kenevir Ekmenin Cezası

Kenevir ekimi suçu, 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Kanunu’nun 23. maddesinde yer alan ‘’İzin belgesi almadan ya da izin belgesi almasına rağmen bilerek belgesinde belirtilen alandan fazla yerde veya izin belgesinde kayıtlı yerden başka yerde kenevir ekimi yapan kişi, elli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişi dört yıldan on iki yıla kadar hapis ve beşyüz günden onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Münhasıran kendi kullanımı için ihtiyaç duyduğu esrarı elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu madde kapsamında ekim yapma ibaresinden, tohumun toprağa ekilmesinden ürünün hasadına kadarki süreç anlaşılır.’’ hükmü ile düzenleme alanı bulmuştur. 

Kenevir ekmenin cezası da ilgili yasanın açık hükmünden anlaşıldığı üzere, ekimi yapan kişinin amacına göre değişkenlik göstermektedir. Esrar elde etmek ve bu esrarı kendi kullanımının ötesinde olacak miktarlarda üretmek amacı ile ekim yapan kişiler hakkında dört yıl ile on iki yıl arasında hapis cezası ile adli para cezasına hükmolunur. Kenevir ekimini kendi kullanımı için esrar yetiştirmek amacıyla yapanlar için ise yasada daha az bir ceza öngörülmüş olup bu amaçla kenevir yetiştirenler hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası gündeme gelecektir.

Ayrıca önemle belirtmek gerekir ki kenevir ekme suçu ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma ve uyuşturucu madde bulundurma suçlarını farklı bağlamlarda değerlendirmek gerekir. Kenevir ekme suçu, tohumun toprağa ekilmesi ile hasadı arasındaki süreçle ilişkilidir.

Ürünün hasat edilmesi ile elde edilecek maddelerin kullanım amacı, kenevir ekme suçu ve TCK’de yer alan uyuşturucu maddelerle ilgili diğer suçların bir arada cezalandırılmasına sebebiyet verecektir. Örneğin, kenevir bitkisini toprağa eken ve yetiştirirken yakalanan kişi yalnızca bu suçtan dolayı ceza yargılaması geçirecek iken ürünü hasat edip esrar haline getirerek satışını yapan kişi aynı zamanda TCK’de yer alan uyuşturucu madde imal etme suçundan da ceza ile karşı karşıya kalır. 

Kenevir Ekmek Neden Yasaktır?

Kenevir, uyuşturucu madde imalatı dışında da pek çok kullanım alanı bulunan bir bitkidir. Uluslararası gelişmeler ve kenevir bitkisinin genel amacının uyuşturucu madde imal etmek olarak yaygınlaşması sonucu anılan bitkinin ekimi ve hasadı sıkı bir şekilde devlet denetimine tabi tutulmuştur. Kenevir bitkisinin içeriğinde yoğun bir şekilde yer alan tetrahidrokannabinol (THC) adı verilen bileşen, kişilerin sinir sistemi ile etkileşime geçerek keyif verici ve kişiyi uyuşturucu etkiler vaat etmektedir.

Bu sebeple kenevir bitkisinin tıbbi amaçlarla kullanımı maksadı ile yapılacak devlet kontrollü ekimler dışında yapılacak ekim işlemleri cezaya bağlanmış ve suç olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte kontrolsüz kenevir ekiminin verimli tarım topraklarına zarar verdiği ve ekosistemler üzerinde negatif etkilere sahip olduğu söylenebilir. 

İzinsiz Kenevir Ekme Suçu Nedir?

İzinsiz kenevir ekme suçu, kenevir bitkisinin toprağa ekiminden hasadına kadarki süreçte yasal izni olmayan kişilerin kenevir yetiştirmelerinden dolayı cezalandırılmalarını öngörür. Kenevir ekiminin suç oluşu, ilgili bitkinin uyuşturucu ve uyarıcı madde olarak doğrudan kullanılması ile alakalıdır. Kenevir, bitkinin yaprakları ve çiçeklerinin kurutulması ile esrar adı verilen uyuşturucu maddenin elde edilmesi nedeniyle oldukça sıkı denetim altında tutulan bir hammaddedir.

Kenevir yetiştirme cezası, uyuşturucu maddelerle ilgili Türk Ceza Kanunu’nda yer alan cezalardan farklı bir şekilde düzenlenmiştir. Kenevir yetiştirmek, gerekli izinlerin alınmaması ve yasal zorunlulukların takip edilmemesi halinde başlı başına ayrı bir suçu oluşturur.

İzinsiz şekilde toprağa ekilen kenevirin hangi amaçla, ne zaman ve nasıl kullanılacak olmasının suçun oluşmasında herhangi bir etkisi yoktur. Kendisi kullanmak amacıyla kenevir eken kişiye, ticari amaçlarla kenevir ekenden daha az ceza verilmesi ilgili yasada öngörülmüştür. 

İzinsiz Kenevir Ekme Suçunun Kasta Göre Değişimi

İzinsiz şekilde kenevir ekmek, taksirle işlenebilecek bir suç değildir. Takdir edileceği üzere hiç kimse, kastı olmaksızın toprağa kenevir ekip yetiştiremeyecektir. Fakat kişinin kenevir yetiştirme amacı ve miktarı, ceza yargılamasında karşı karşıya kalacağı hapis cezasının süresi ile adli para cezasının varlığını doğrudan etkiler.

Kendi tüketimi için kenevir eken kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya kalır. Kenevirin hasadının ardından ise kendi kullanımı amacıyla uyuşturucu madde bulundurma suçu yargılamanın konusunu oluşturur. Fakat ticari amaç ile kenevir ekimi yapan ve kendi kullanımını amaç edinmeyen kenevir ekiciler, 4 yıldan 12 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile karşı karşıya kalacaklardır. Ayrıca, bu kenevirlerin hasadının ardından uyuşturucu madde imalatı ve ticareti suçu da gündeme gelecektir. 

İzinsiz Kenevir Ekme Suçunun Unsurları

İzinsiz olarak kenevir ekilmesinin cezai yaptırıma bağlanması ile güdülen amaç, toplum sağlığını ve kamu güvenliğini korumaktır. Suçun manevi unsurunu kast oluşturur. İlgili suç türü taksirle işlenemeyeceğinden, suçu işlediği öne sürülen kişinin bu yöndeki iradesi ortaya koyulmalıdır.

Suçun konusunu kenevir adı verilen bitkinin, yetiştirilmek amacı ile toprağa ekilmesi oluşturur. Bu suç, yalnızca kenevirin toprağa ekiminden hasadına kadar olan süreci ilgilendirir. Bu sebeple suçun hareket unsurunu toprağa kenevir bitkisinin ekiminden başlayıp kenevirin hasat edilmesine kadar olan hareketler oluşturur.

Esrar Elde Etmek Amacıyla Kenevir Ekme Suçu ve TCK-188

Kenevir, esrar üretimini sağlayan hammadde olması sebebiyle üretimi suç olarak düzenlenmiş ve yasaklanmış bir bitki türüdür. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun dışında, haricen düzenlenmiş bir suçtur. Suçun işlenmesi, kenevirin toprağa ekiminden hasadına kadar olan süreçle kısıtlanmıştır.

Anılan suçun, kişinin kendi kullanımı amacıyla ekim yapması ile ticari amaçlarla ekim yapılması gibi neticeyi etkileyen bir ayrımı da bulunmaktadır. Bununla birlikte Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesi, uyuşturucu madde imal ve ticaretini düzenlemektedir. Kenevirin topraktan hasat edilmesinin ardından eylemi gerçekleştiren kişiler, elde edilen deliller uyarınca hem TCK hükümleri uyarınca hem de kenevir ekme suçundan ceza yargılaması ile karşı karşıya kalabilmektedir.

Uzun süreli mahkumiyet öngören bu düzenlemelerden dolayı cezai yaptırım ile karşılaşma ihtimali olan kişilerin uzman hukukçularla birlikte çalışmaları oldukça önemlidir. Sinan Eroğlu Hukuk ve Danışmanlık Ofisi, ceza hukuku alanında uzman kadrosu ile hizmet vermektedir.