Nitelikli Hırsızlık Suçu
Nitelikli hırsızlık suçu ile normal hırsızlık suçu arasında bir miktar farklılık vardır. Hırsızlık suçu başkasının malını rızası ve haberi olmadan, kendi yararına ya da başka insanlar yararına alınıp kullanılması işlemidir. Bir hırsızlık suçunun nitelikli hırsızlık sayılabilmesi içinse bazı şartlar altında ve bazı koşullara göre yapılmış olması gerekir.
İçindekiler
Nitelikli Hırsızlık Suçu Şartları Nelerdir?
Bir hırsızlık olayının nitelikli hırsızlık suçu sayılabilmesi için bazı şartları bünyesinde ihtiva etmesi gerekir.
Bu şartlar şu şekilde sıralanabilir;
- Taşınabilir bir eşya ya da herhangi bir mal, kapalı bir oda da ya da kapalı bir alanda bulunmalıdır.
- Çalınmış olan malın fonksiyonel özelliklerinin bulunması gerekir
- Hırsızın hırsızlık işlemini kendi özel becerilerini kullanarak yapmış olması gerekir
- Çalınacak mal kamuya mal edilmiş ise nitelikli hırsızlık suçuna girer
- Hırsızın suçu işlediği esnada teknolojiden faydalanmış olması da nitelikli hırsızlık suçu sayılır
Hırsızlık genel olarak maddi çıkar elde edebilmek amacıyla işlenen bir suçtur. Manevi olarak yapılmış olan hırsızlıklar somut bir göstergesi bulunamayacağı için bu suç grubuna dahil edilemez.
Nitelikli Hırsızlık Suçu Unsurları
Nitelikli hırsızlık suçu unsurları kişilerin suç işledikleri yerlere, mekanlara ve zaman dilimine bağlı olarak değişir. Aynı zamanda kişilerin normal yaşamlarında yaptıkları işlere göre de değişiklik gösterebilir.
Nitelikli Hırsızlık Suçunun Cezası Nedir?
Nitelikli hırsızlık suçunun cezası, suçun yapıldığı mala ve yere göre farklılık gösterir. Örneğin toplu taşıma olan yerlerde ya da halkın kullanımına bırakılan yerlerde yapılan nitelikli hırsızlık suçunun cezası üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası iken, teknolojiyi kullanarak kendisini savunamayacak halde bulunan bir kimsenin malına el koyma suretiyle işlenen nitelikli hırsızlık suçunun cezası 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası olur.
Ayrıca sıvı ya da gaz gibi maddelerin, bu maddeler ham madde olabilir, işlenmesi, saklanması ve depolanması gibi nitelikli hırsızlık suçlarının cezası 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasıdır.
Nitelikli Hırsızlık Suçunun Özel Görünüşleri
Nitelikli hırsızlık suçunun özel görünüş şekilleri üç ana bölümde toplanır. Bu ana bölümler sırasıyla teşebbüs ve gönüllü vazgeçme, iştirak ve içtimadır. Hırsız hırsızlığa teşebbüs etmişse fakat becerememişse bu durumda cezasına indirim yapılır.
Aynı şekilde nitelikli hırsız hırsızlığı yapacağı esnada gönüllü olarak suçu işlemekten vaz geçmişse fakat suçüstü yakalanmışsa yine cezasında indirim yapılır. İştirak görünüşü, yapılacak olan hırsızlığın daha öncesinde birkaç kişi tarafından planlanması ve ayarlanması durumudur.
Böyle hırsızlık suçlarının failleri iştirak etmiş olurlar ve suça iştirakli suç denir. İştirak kendi içerisinde üçe ayrılır. Bunlar faillik, azmettirme ve yardım etmedir. Azmettirme olabilmesi için suçu işleyen kişinin daha önce bunu planlamamış ve hatta düşünmemiş olması gerekir. Bu durumda azmettiren kişi suçlu olarak kabul edilir ve ceza alır. İçtima suçlarda kendi içinde bileşik suç ve zincirleme suç olmak üzere iki gruba ayrılır.
Nitelikli Hırsızlık Suçu Mahkeme Kararları
Nitelikli hırsızlık suçlarında mahkeme, suçun işlendiği yere ve ilenme şekline göre karar vermektedir. Örneğin kilitli olarak bulunan malların hırsızlıkları durumunda ağır cezai işlem uygulanır. Alışveriş merkezlerinde gerçekleştirilen hırsızlık olaylarına verilen hükümler faklı iken açıkta bırakılan eşya hakkında verilen hükümler farklıdır.
Mahkeme yapılan hırsızlık suçunun işlenme sebeplerini ve azmettirici nedenlerini de dikkate alır. Aynı zamanda suçu işleyen kişinin akli dengesi ve psikolojik durumunda cezai yaptırımlar üzerine etkilidir. Yapılan hırsızlığın büyüklük derecesi ve çalınan malın değeri aynı zamanda mevcut güvenini suistimal edilmiş olması gibi nedenler mahkemenin vereceği kararları etkiler.
Nitelikli Hırsızlık Suçu Şikayet Dilekçesi
Nitelikli hırsızlık suçlarına Asliye Ceza Mahkemeleri bakar. Bu durumda şikayet etmek isteyen mağdurun ilgili yerlere başvurarak hırsızlık şikayetinde bulunması gerekir. Hırsızlığın nitelikli hırsızlık suçu olması halinde soruşturma başlatılarak olay mahkemeye taşınır. Şikayet dilekçesi verilmemesi ve suçun bildirilmemesi durumlarında dava açılamaz. Bu sebeple mağdur olan kişinin ilgili makamlara gitmesi şarttır.
Nitelikli Hırsızlık Suçu Uzlaşma
Uzlaşma işlemleri genellikle taraflar arasında husumetin büyümediği durumlarda ve nitelikli hırsızlık suçunu işleyen kişinin pişmanlığı ya da fazla zarar vermemesi durumlarında, olayın mahkemeye taşınmadan çözülmesi işlemidir. İki tarafta birbirlerinden taleplerini dile getirerek aralarında uzlaşma sağlanır. Bu bağlamda uzlaşma avukatları devreye girer.
Sonuç
Nitelikli hırsızlık suçu işlenmiş olan ve mağdur olan kişilerin bu konu hakkında ilgili birimlere müracaat ederek şikayet dilekçesi vermeleri gerekir. Yasal işlem başlatılması ve kovuşturma kararları 8 yıllık bir süre içerinde gerçekleştirilmelidir. 8 yılı geçmiş olan durumlarda artık olay askıya alınır ve sonuçlanmaz.
Nitelikli hırsızlık suçu işleyen kişinin içerisinde bulunduğu sosyal ve ekonomik koşullar dikkate alınacağı için savunmasında mutlaka bunlardan bahsedilmeli ve suç itiraf edilerek doğru bilgiler verilmelidir. Aksi halde kararı verilen cezai işlem miktarı artırılacaktır. Tarafların uzlaşabilecekleri noktada uzlaştırma avukatlarına başvurmaları gerekir. Uzlaştırma yapılması davanın mahkemeye intikal etmesini engeller.
Sık Sorulan Sorular
Nitelikli hırsızlık ile normal hırsızlık suçlarına hangi mahkemenin baktığı, aynı mahkemenin bakıp bakmadığı tarafların merak ettikleri sorulardandır. Her iki hırsızlık suçları ile de Asliye Ceza Mahkemeleri ilgilenir. Aynı zamanda mevcut olan nitelikli hırsızlık suçunun hangi durumlarda hırsızlık suçundan ayrıldığı da merak edilir.
Bu bağlamda nitelikli hırsızlık suçlarında hırsızlık işleminin daha donanımlı yapıldığını söylemek doğru olacaktır. Mahkemenin hangi kararları verdiği yine merak edilen bir diğer sorudur. Mahkeme kararları anayasada belirli olan maddeler gereğince suçun durumuna göre karar verilir. En sık sorulan sorular arasında uzlaşmanın yapılıp yapılamayacağı yer alır.
Taraflar birbirleri ile uzlaşabileceklerini düşündüklerinde ya da mahkeme işlemleri ile uğraşmak zor geldiğinde bu yol tercih edilebilir. Tarafların uzlaşma kararı almaları mahkemenin sonuçlanma süresinden daha kısa sürebilir. Bu bağlamda uzlaştırma avukatları tarafları bir araya getirerek taleplerini söylemelerini ister. Taraflardan mağdur olanın taleplerini failin kabul etmesi durumunda uzlaşma sağlanacaktır. Bu işlemlerin tamamı hukuk dairesi içerisinde gerçekleşen yasal bir durumdur.
