Olası Kast Nedir?
Olası kast nedir? Konusunun açıklık getirebilmek için, Türk Ceza Kanunu’nun 21. maddesinin gözden geçirilmesi gerekir. Kanun hükümleri incelendiğinde, kastın oluşması için suçun oluşmasının gerektiğine yer verilir.
Suçun kişi veya kişiler tarafından, bilerek veya isteyerek işlenmesi durumuna kast manevi unsurları gerçekleşmiş olur. Suçun unsurlarından olan kast, doğrudan veya olası kast olarak ortaya çıkabilir.
Doğrudan kastta fail suçu bilerek ve isteyerek gerçekleştirir. Ayrıca suçun icrası sırasında ikincil bir olaya da sebebiyet verebileceği gibi, yaptığı eylemin sonuca ulaşması için eyleminin icrasını da devam ettirebilir. Fail bu durumda işlenen suçun sonuçlanmasını arzular.
Olası kast nedir? Konusu incelendiğinde, Türk Ceza Kanunu ile belirtilen kastın bir alt türü olduğu görülür. Olası kastın faili suça konu eylemi icra ederken, olası sonuçlarını bilir. Ancak buna yönelik bir tedbir almaz.
Ayrıca eylemini devam ettirir. Meskun mahalde ateşli silahla ateş eden bir kişinin, yaptığı eylem sonucunda bir veya birkaç kişinin yaralanmasına ve ölümüne sebep olacak şekilde ateş etmesi, olası kasta örnek oluşturabilir.
İçindekiler
Olası Kast – Bilinçli Taksir Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nda olası kast nedir? Konusu açıkça belirtilmesine rağmen, çoğu zaman bilinçli taksirle karıştırılır. Olası kast bilinçli taksir ayrımı, failin suç ile ilişkisi ile doğrudan ilgilidir.
Olası kast suçunun işlenmesinde, fail gerçekleştirdiği fiilin sonucunu öngörmesine rağmen eylemine devam eder. Bilinçli taksir suçunda fail, gerçekleştirdiği fiilin sonucunu önceden kestiremez. Olası kast ve bilinçli taksir ayrımı, failin icra-i faaliyetinin sonucunu istemek veya istemek kastı ile ayrılır.
Olası kastın faili gerçekleşen suçun sonucunu öngörmüştür, ancak umursamayarak filini devam ettirmiştir. Bilinçli taksirin faili, filinin sonucunda oluşan suçun oluşmasını istemez.
Olası kast nedir? Konusuna açıklık getiren hükümlerde, olası kastla işlenen suçların cezayı hafifletici sebeplerine de yer verilmişti. Bu turum Türk Ceza Kanunu’nun madde 61/2’de yer verilen hükümlerinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
Doğrudan Kast ve Olası Kast Ayrımı
Doğrudan kast veya olası kast suçundan söz edilebilmesi için, failin fili sonucunda suçun ortaya çıkması gerekir. Suçun unsurları ortaya çıkmadığı durumlarda, kasttan söz edilemez.
Doğrudan kast ve olası kastın ayrımında;
- Doğrudan kastın faili suçun işlenmesi için gerekli fiilleri ortaya koyar,
- Olası kastın failin fili bir suçun konusunu oluşturur, ancak olası kast suçu ikincil eylem olarak ortaya çıkar.
- Doğrudan kastın fail filinin sonucunu bilir ve isteyerek eylemini gerçekleştirir.
- Olası kastın faili gerçekleştireceği fiilin sonucunu kestirir ancak umursamaz.
Şeklinde sıralanabilir. Doğrudan kastta failin suçun eylemine teşebbüs etmiş olabilir. Olası kast nedir? Konusu incelendiğinde, failin eyleminin teşebbüste kalması mümkün değildir. Ancak gerçekleştirdiği eylem, başka bir suçun konusunu oluşturabilir.
Olası Kastla İşlenen Suçun Cezası
Kanun koyuncu, olası kast nedir? Konusuna yanıt verirken, aynı zamanda kasıtlı işlenen suçlar konusunda ayrıma gitmiş ve suçun cezasını belirtirken, olası kastla ilgili ceza indirimine gitmiştir.
Yargılama sürecinde öncelikle suçun unsurlarının ortaya konulması, failin eylemi açısından olası kast veya doğrudan kast ayrımına gidilmesi gerekir. Öncelikle suçun konusuna ilişkin ceza öngörülür ve failin olası kastla hareket etmiş olması durumunda, fail açısında ceza yasalarda belirtilen oranlarda ceza indirimi yapılır.
Yasalarda yer verilen hükümlere göre olası kast cezası;
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası gerektiren suçlarda, olası kast failine müebbet hapis cezası,
- Müebbet hapis cezası gerektiren suçun, olası kast ile işlenmiş olması durumunda, faile 20 yıldan, 25 yıla kadar hapis cezası,
- Diğer kasıtlı suçlarda, öngörülen cezasın üçte birinden yarısına kadar indirilmesi,
Şeklinde olası kast şüphelisine ceza indirimi öngörülür.
Basit Taksir ve Bilinçli Taksir Ayrımı
Dorudan kast da failin durumu ve olası kast nedir? Konusu ayrıntıları ile ortaya konulurken, fail ile suç arasında ilişkilere yer verilmiştir. Basit taksir ve bilinçli taksir ayrımı yapılırken de, suç ile fail arasında ki ilişkinin ortaya konulması gerekir.
Bilinçli taksir suçunun faili suçun neticesini istememektedir. Ancak yaptığı eylemin sonucunda suçun oluşacağını öngörebilir. Basit taksirli suçun şüphelisi, yaptığı eylemin sonucunda suçun oluşacağını öngörmez. Ancak yeterli dikkat ve özeni göstermediği için suçun oluşmasına neden olur.
Bilinçli Taksirle İşlenen Suçun Cezası
Bir suçta faile ceza öngörülürken, failin kusuru oranında ceza verilir. Olası kast nedir? Konusunda belirtildiği gibi, kişi yaptığı eyleminin sonucunu görerek devam ettirebilir veya bilinçli. takside olduğu gibi, eyleminin sonucunu istememesine rağmen suçun oluşacağını öngörür. Kanun koyuncu taksirli suçlarda, bilinçli taksir failine belirli oranlarda ceza indirimini belirtmiştir.
Bilinçli taksirle işlenen suçun faili için, olası kast failinden daha az, basit taksirle işlenen suçun failinden daha fazla ceza öngörülür. Türk Ceza Kanunu’nun 85. maddesinde, taksirle bir insanın ölümüne neden olan fail için, iki yıldan altı aya kadar hapis cezasına hükmedilmiştir. Suçun bilinçli taksirle işlenmiş olması durumunda, fail hakkında cezanın üçte birinde yarısına kadar ceza artışı öngörülür.
Olası Kast İle Bilinçli Taksir Arasındaki Fark Nedir?
Yargılama sürecinde maddi gerçeğin ortaya konulması kadar, failin durumunda önem arz eder. Olası kast nedir? Konusu ayrıntılı incelendiğinde, failin suçun sonucunu kabullenmiş olmasından söz edilebilir.
Bu türden eylemlerde failin suçun oluşabileceğini bilmesine rağmen, eylemine devam etmesi durumu gözlenir. Oysaki bilinçli taksir faili suçun oluşmasını ve sonucunu istememektedir. Ancak yaptığı eylemin sonucunda suçun oluşma ihtimalini bilir.
Olası Kast ve Bilinçli Taksir Yargıtay Kararları
Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 21.12. 2021 tarihli, 2021/12105 Esas, 2021/15162 kara sayılı dosyasında, kanun hükümleri çerçevesinde görevini yerine getiren kimseye ceza verilemeyeceğini, görevin ifası sırasında kast olmaksızın yapılan eylemde sınırın aşılması durumunda, taksirli fiilden dolayı cezalandırılacağına hükmetmiştir.
Dosya kapsamında yargılanan kolluk görevlisinin, kaçan kişinin yaralı olarak yakalanması mümkünken, öldürme kastı olmaksızın ateş ettiği, bunu gerçekleştirirken yeteneklerine ve tecrübesine güvendiği, kaçan kişinin ölümü ile sonuçlanan bu olayda, kolluk görevlisinin bilinçli taksirle suç işlediği hususuna yer verilmiştir.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 23.09.2014 tarih, 2014/1-314 Esas, 2014/389 Karar sayılı dava dosyasında, olay failinin daha önce doldurduğu av tüfeğinin dolu olduğunu unuttuğunu, maktulün ve olay tanığının tüfeğin dolu olabileceği hususunda faili uyardıkları, buna rağmen failin maktulün bacağına gelecek şekilde ateş ettiği, olay yerinin, atış mesafesinin atış sonrasında ölümün mümkün ve muhtemel olabileceği, failin durumu öngörmesine rağmen ateş ederek suçu işlediğinden bahisle, eylemin sonucu itibari ile olası kastla öldürme suçunu oluşturabileceğine hükmetmiştir.
Sonuç
Bir eylemin veya sonucunun suç olarak nitelendirilmesi için, Türk Ceza Kanunu’nun da suç kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Kanun koyuncu suçun nitelikleri açısından, kast ve taksirli suçlar ayrımına gitmiştir.
Suçun oluşmasında her ne kadar failin eyleminden söz edilse de, hayatın olağan durumlarında bazen taksirle, bazen de kasten suç durumu ortaya çıkmaktadır. Suçun karşılığı faile öngörülen cezalarda, failin suç ile bağının ne şekilde kurulduğu önem arz eder.
Gerek suçun faili, gerekse mağduru açısından değerlendirildiğinde, soruşturma ve kovuşturma evresinin lehte olan sonuçlarının ortaya konulması için, hukuki yardım almak maddi gerçeğin ortaya konulmasında önemli katkılar sağlar.
Konusunda tecrübeli avukat yardımına başvurmak isteyen ziyaretçiler, sinaneroğlu.av.tr online web sayfasını ziyaret ederek, ceza davasına konularda yardım başvurusunda bulunabilirler.
Sık Sorulan Sorular
Olası kasta iştirak olur mu? Doğrudan kast suçuna iştirak olabileceği gibi, olası kast suçunda da iştirakten söz edilebilir. Olası kast nedir? Konulu içeriklerde yer verildiği gibi, fail her ne kadar doğrudan suçun sonucuna odaklanmasa da, sonucunu kuvvetli bir şekilde öngörür. Suç işlemek saiki ile birlikte hareket eden ve sonucunda suçun oluşmasına neden olan kişiler, olası kast suçuna iştirak etmiş olurlar.
Olası Kastta Haksız Tahrik Olur Mu?
Haksız tahrik etkisinde kalan fail, ortaya koyduğu irade ile haksız tahrikte bulunan kişiye zarar verebilecek eylemde bulunabilir. Bu durumda olası kast suçunu işlese bile, haksız tahrik nedeniyle ceza indirimine gidilir. Olası kast nedir? Konusunda yer verildiği üzere, failin yaptığı eylemin sonucunu öngörmesi, tahrikte bulunan kişiye karşı eyleme geçmiş olması gerekir.
Olası Kastla Azmettirme Mümkün Mü?
Suç işlemek için daha önce bir düşüncesi olmayan kişinin, bir başkası tarafından yönlendirilmesi durumunda, suça teşebbüsten söz etmek mümkün. Olası kast nedir? Konulu içeriklerle birlikte düşünüldüğünde, olası kast için de teşebbüsün mümkün olabileceği ortaya konulabilir.
Olası Kastla İşlenen Suçlarda Teşebbüs Mümkün Müdür?
Olası kastın suçun sonuçlanması ile ortaya çıkmış olması nedeni ile teşebbüs mümkün değildir. Ancak doğrudan kastta teşebbüsten söz etmek mümkündür.