Özel Hastane Şikayetleri Nereye Yapılır?
İnsanlar, doğdukları andan öldükleri ana kadar sürekli olarak sağlık problemleri ile karşı karşıya kalabilme ihtimali ile yaşarlar. Bazı olumsuz sağlık durumları yalnızca istirahat etmek ile geçebilecek seviyede gerçekleşirken bazı durumlarda bireyin sürekli ve detaylı bakıma, tedaviye ihtiyaç duyacağı söylenebilir. Sanayi devrimini takip eden yıllarda hızı katlanarak artan teknolojik gelişmeler, tıp bilimini de doğrudan etkilemiş ve insanların hastalıklara karşı tedavi yöntemlerini daha iyi kavramalarına yol açmıştır.
,Teknolojik aletlerin de yardımı ile bir dönem amansız olan hastalıklar oldukça hızlı, kolay ve acısız şekillerde tedavi edilebilecek hale gelmiştir. Sağlık servislerinin ve hastanelere erişimin yaygınlaşması da bu süreç dahilinde yaşanmıştır. Modern toplumlardan önceki dönemlerde nesilden nesile aktarılan alternatif tıp uygulayıcıları bireylerin sağlık ihtiyaçlarını kısıtlı olarak karşılamaktayken hızla yayılan sağlık hizmetlerine günümüzde nufüsun büyük çoğunluğunun basit şekilde erişebildiğinden bahsedilebilir.
Türkiye’de sağlık hizmetlerine erişim tüm vatandaşların temel haklarından kabul edilmiş ve kamunun en önemli ödevlerinden biri olarak görülmüştür. Devlet, bireylerin sağlık problemlerini doğrudan ve temel kural olarak ücretsiz olarak karşılayabilmek adına pek çok düzenlemeye konu edilmiştir. Bununla birlikte kamu kuruluşlarının ve ilgili bakanlıkların doğrudan denetimine tabi olmak şartı ile özel hastanelerin ve sağlık kuruluşlarının da belirli bir ücret karşılığında isteyen vatandaşlara hizmet vermelerinin önü açılmıştır.
Vatandaşlar sıra beklememek, özel hizmet almak, daha nitelikli sağlık hizmetine erişebilmek, devlet hastanelerinde mevcut olmayan uzmanlık alanları dahilinde tedavi olmak gibi çeşitli sebeplerle özel hastanelere başvurur. Bazı istenmeyen durumlarda ise hastaneyi nereye şikayet edebilirim sorusu gündeme gelir.
Özel Hastane Doktorunun Sorumluluğu Nedir?
Cerrahi operasyonların her biri, hayatın doğası gereği insanlar tarafından gerçekleştirilmektedir. İnsan eli ile yapılan her işte ise hataların meydana gelebileceğine kuşku olmadığı gibi bu durum pek çok koşulda oldukça normal karşılanır. Fakat tıbbi sorunların çözümünde yapılacak insani hatalar, eylemin karşı tarafının hayatını çok ciddi düzeyde etkileyebileceğinden doktorun bazı sorumluluklarının bulunduğunu söylemek gerekir.
Doktoru şikayet etmek konusunda tıbbi uygulama hatasına verilen diğer isim olan malpraktis terimi; hekimlerin yeterli bilgi birikimi ve tecrübe eksikliğinden kaynaklı olarak tıp biliminin gerektirdiği yeterli özenin gösterilmemesi sonucu tıbbi işlemlerin kusurlu olarak gerçekleştirilmesine denir. Neticesi itibarıyla tıbbi müdahaleye muhatap olan hastayı mağdur edici olarak gerçekleşmiş operasyonların ardından hastanenin, hekimin, idari kurumların ve sigorta şirketlerinin tazminat sorumluluğu doğabilmektedir. İş bu tazminat davaları hem maddi hem de manevi tazminat olarak hüküm teşkil edebilmektedir.
Teknik bir tıbbi terim olan malpraktis ile operasyonlar sonucunda meydana gelen komplikasyonları karıştırmamak gerekir. Komplikasyon tabiri, cerrahi müdahalelerin ardından meydana gelen ve tıp biliminin imkanları dahilinde beklenmeyen, gerekli özen gösterilse dahi önüne geçilmesinin gerçekçi olmadığı sağlık sorunlarına denir.
Malpraktis ise önüne geçilebilecek istenmeyen sorunlar için kullanılır ve meydana gelmesi ile sorumluların tazminat yükümlülüğünden bahsedilebilir. Komplikasyonlar için kural olarak herhangi bir tazminata hükmedilemeyeceği kabul edilmiştir. Tazminat talepleri ve doktor şikayet konusu ancak ortaya çıkan beklenmedik komplikasyonlar için değil; hekimin donanımsal eksikliğinden kaynaklanan ve yeterli özenin gösterilmemesi sonucu ortaya çıkmış malpraktis sonucunda gündeme gelecektir.
Bunun yanı sıra doktorların da ifa ettikleri görevin getirdiği sorumlulukların yanı sıra her bireyin taşıdığı hukuki ve cezai sorumluluklarla muhatap olacaklarını da belirtmek gereklidir. Doktor hasta ilişkilerinde doktor tarafın yasal olmayan davranışları pek çok şikayete konu edilebilir. Burada doktorun kişiliği, yapısı ya da yasal çerçeve içerisinde kalmak şartı ile hastaya yaklaşımı genellikle şikayete konu edilememektedir.
Özel sektörde çalışan doktorların davranışları, özel hastane şikayet kavramı kapsamında doğrudan hastane birimlerine de bildirilebilir. Doktorun kişinin beden bütünlüğüne zarar verecek davranışları, ihmali davranışlarla meydana getirdiği suç içeren durumlar veya yasalarda suç olarak belirtilen eylemleri gerçekleştirmesi halinde cezai sorumluluğunun mevcut olduğu açıktır. Bu hususta cumhuriyet savcılıklarına şikayette bulunulabilir, mahkemeler vasıtası ile tazminat talepleri iletilebilir ya da kamu iletişim birimlerine ilgili durumlar bildirilerek süreç takibi yapılabilir.
Özel Hastane Şikayetleri Nereye Yapılır?
Sayıları her geçen gün artan özel hastaneler, sermaye gruplarının yatırımı ile niteliği itibarıyla kar amacı güden ticari kuruluşlardır. Ticari kar amacının bireylerin sağlık hizmetine erişimi üzerinden güdülmesi, ilgili ilişkilerin sıkı şekilde denetlenmesini ve hukuki düzeyde ilgili düzenlemelerin yapılmasını gerektirmiştir. Olumsuz durumlarda hastane şikayet yolu ilgililere açılmış, bu tür bildirimler ile ilgilenilmesi amacıyla iletişim birimleri kurulmuştur. Özel hastane ile sağlık hizmetini bu türden hastanelerden karşılamış olan vatandaşlar arasında fahiş fiyatlandırma, usule aykırı işlem, hatalı tıbbi müdahale ve kötü muamele gibi pek çok çeşit uyuşmazlık yaşanabilmektedir.
Özel hastaneye dava açmak genel itibari ile mümkündür. Her ne kadar özel iştirak olsalar dahi özel hastanelerin de Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet verdikleri ve bu bakanlıkça denetlendikleri açıkça kabul edilmiştir. Bakanlık, düzenli olarak gerekli denetlemeleri yaparak özel hastanelerin yeterli ve sağlıklı hizmet koşullarını karşılayıp karşılayamadıkları hakkında incelemelerde bulunur. Bununla birlikte her türlü memnuniyetsizlik teşkil eden durum karşısında vatandaşların doğrudan bakanlığa bildirimde bulunabilmeleri amacı ile SABİM olarak adlandırılan Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi kurulmuştur. Vatandaşlar, özel hastaneler veya doktorlar ile ilgili problemlerini ilk ve doğrudan olacak şekilde SABİM aracılığıyla bakanlığa bildirme hakkına sahiplerdir.
SABİM’e başvuru doğrudan 184 numaralı sabit telefon hattının aranması ile yapılabileceği gibi internet üzerinden canlı destek hattına bildirimde bulunulması da mümkündür. SABİM’in bilgi, belge ve başvuruların alınması maksadıyla kullanımda olan sabim@saglik.gov.tr mail adresine de vatandaşların ulaşması mümkündür. İlgili iletişim merkezi üzerinden yalnızca şikayetlerin alınmasına yönelik hizmet verilmekle sınırlı kalınmamış; sağlık sistemine ilişkin her türlü sorunun cevap bulması, teşekkür ve önerilerin de kayıt altına alınabilmesi ve sorunlara hızlı şekilde çözüm üretilebilmesi amaçlanmıştır.
Hastanelere karşı açılacak davalarda kural olarak görevli mahkeme tüketici mahkemeleridir. Yetkili mahkemenin hangi mahkeme olduğu hususu taraflar arasında varsa sözleşmede belirlenmiş olabilir. Özel hastanelere karşı fiyatlandırma, SGK desteği, usulsüz işlem, hatalı uygulama, ayıplı hizmet veya vücut bütünlüğüne karşı gerçekleşen işlemlere karşı tazminat veya alacak davaları ikame edilebilir. Özel hastanelerin ilgili yasalara uygun şekilde hizmet vermemeleri ya da bünyesinde verdikleri hizmetleri yeterli nitelikte gerçekleştirememeleri durumları davaya konu olabilir.
Bu noktada doktorun bireysel sorumluluğuna mı yoksa hastane tüzel kişiliğine mi dava açılacağı konusu her olaya göre değişkenlik gösterir. Eser sözleşmesi kapsamına giren doktor eylemlerinde doğrudan doktora karşı hukuki yollara başvurulması mümkündür. Doktorun hastaneye tam bağlı olarak çalıştığı ve hizmetini de eser sözleşmesi kapsamı içerisinde vermediği hallerde hastanenin doğrudan tam sorumluluğundan bahsedilebilecektir.
Sağlık sorunları her insanın başına gelebilecek ve hayatı doğrudan olumsuz etkileyecek problemler olarak gündeme gelir. Bu süreçte yaşanacak aksilikler ve hukuki uyuşmazlıklar, hali hazırda sıkıntı içerisinde olan bireylerin katlanamayacağı seviyelere ulaşabilir. Yeterli araştırmanın yapılamaması hukuki mağduriyetlere sebebiyet verebileceğinden sağlık hukuku alanında uzman bürolardan hizmet alınması önem arz etmektedir. Sinan Eroğlu Hukuk ve Danışmanlık Ofisi, müvekkil kitlesine tecrübesi ile hizmet vermeye devam etmektedir.